Bob Dylan kan niet zingen en daarom ga ik in oktober naar Amsterdam

‘Mevrouw Tom’ zocht een boek en dus reden we eergisteren naar de boekwinkel. De gezochte titel was er niet, ze liep ze met lege handen weer naar buiten. Voor mij gold dat niet, ik kocht twee boeken waarvan ik voor het betreden van de boekwinkel niet wist dat ik ze wilde lezen.

Na het bekijken van de aankopen, eenmaal thuis, begon ik direct te lezen in een van de twee nieuwe boeken, ondanks dat er nog beschamend veel titels ongelezen op mijn aandacht liggen te wachten.

Al snel kwam ik Bob Dylan tegen in het boek, het door Léon Hanssen geschreven Handboek voor de vagebond (2020). Hanssen: ‘Bob Dylan bezwoer in zijn grootste hit, “Like A Rolling Stone”, uit 1965 dat “No Direction Home” de kern vormt van het vagebonden-bestaan. Ik heb meegemaakt dat een zaal vol brave en minder brave huisvaders het refrein staat mee te brullen terwijl de meester, die hier zijn kampement heeft opgeslagen tijdens zijn Never Ending Tour, het lied op onherkenbare en onverstaanbare wijze vertolkt.’

Ik kon het niet helpen een daar-gaan-we-weer-zucht te slaken. Wat is de meerwaarde van die tweede zin in het algemeen en de mededeling van de wijze waarop Bob Dylan ‘Like A Rolling Stone’ vertolkte tijdens het door Hanssen bezochte concert voor Hanssens verhaal over de vagebond? Die is er niet, alle vagebond-gerelateerde informatie zit in de eerste zin. Waarom dan toch de behoefte bij de auteur om mee te delen dat hij niet alleen een concert van Dylan bezocht, daar tussen – of juist buiten de kring van - de ‘brave en minder brave huisvaders’ stond en dat hij en alleen hij – de huisvaders brulden immers als makke lammetjes op weg naar de culturele slachtbank het refrein mee  - door had dat Bob Dylan ‘het lied op onherkenbare en onverstaanbare wijze’ vertolkte?

Het antwoord op die vraag bevat niet meer dan drie letters: ego.

De schrijver Léon Hanssen had blijkbaar even behoefte om zijn eigen ikkie te kietelen, een grote borst op te zetten. Een borst die met het vorderen van de zin steeds groter wordt. Kijk maar mee:

1. Ik heb een concert van Bob Dylan bezocht (grote borst);

2. Ik zag daar brave en minder brave huisvaders, een kudde waartoe ik niet behoor (grotere borst);

3. Want al die brave en minder brave huisvaders brulden het refrein mee terwijl ik als enige hoorde dat Bob Dylan het lied op onherkenbare en onverstaanbare wijze vertolkte (grootste borst).

Hoe Léon Hanssen overigens weet dat het ‘Like A Rolling Stone’ was en niet ‘All Along The Watchtower’, ‘Tangled Up In Blue’ of misschien zelfs wel ‘Boer daar ligt een kip in ‘t water’ dat door Bob Dylan op onherkenbare en onverstaanbare wijze werd vertolkt is mij een raadsel. Maar dit terzijde.

Het gestuntel van Hanssen over Dylans zangcapaciteiten deed mij denken aan het verbale slachthuis Facebook. Nadat concertpromotor Mojo ruim twee weken geleden op dit sociale forum mededeelde dat Bob Dylan in oktober voor twee concerten naar Amsterdam komt, groeide de lijst met reacties in rap tempo en uiteraard zaten daar reacties over Dylans zangcapaciteiten bij, twee voorbeelden:

‘Bob Dylan klinkt op dit moment als een nachtelijk kattengevecht.’ (Mario Siebum)

‘Wat een knurft. Stond [tijdens een eerder bezocht concert] ongeïnteresseerd met zijn rug naar het publiek heel het concert onverstaanbaar wat te mompelen.’ (Isa Ties)

Zijn deze mensen net als Léon Hanssen op zoek naar een streling van het ego of is er iets anders aan de hand? Hebben ze misschien gewoon gelijk en kan Bob Dylan niet (meer) zingen?

Wie zich een voorstelling maakt van Bob Dylan als kandidaat bij televisieshow The Voice zal al snel tot de conclusie moeten komen dat de stoelen van de jury niet voor Dylans stem zullen omdraaien. Volgens The Voice-maatstaf kan Bob Dylan niet zingen, heeft hij overigens ook nooit gekund. 

Als hij niet kan zingen, wat doet hij dan wel? Hij vertelt zijn verhalen op het ritme van de muziek. In dat vertellen zoals Dylan doet is de betekenis niet alleen te vinden in de woorden van het verhaal, maar ook in de stem van de verteller. In de intonatie, de stemgymnastiek. In de toonhoogte, in het verlengen en inkorten van woorden. En dat kan Bob Dylan als geen ander. 

Het is de Dylan-rammel. Wie daar geen oor voor heeft, moet wel tot de conclusie komen dat Bob Dylan niet kan zingen. Wie er wel oor voor heeft kan net als ik maar tot één conclusie komen: Bob Dylan kan niet zingen, daarom ga ik in oktober naar Amsterdam.

Het concert van 16 oktober is uitverkocht. Voor het concert van 17 oktober zijn nog kaarten te krijgen.

~ * ~ * ~

Léon Hanssen – Handboek voor de vagebond; In de voetsporen van vrije denkers; Em. Querido’s Uitgeverij bv, Amsterdam, Antwerpen, 2020

Meer informatie over de concerten in Amsterdam is te vinden op de website van Mojo.