Setlist 1 oktober 2023, Kansas City, MO; The Midland Theatre

Kansas City / Watching The River Flow / I Contain Multitudes / False Prophet / When I Paint My Masterpiece / Black Rider / My Own Version Of You / I'll Be Your Baby Tonight / Crossing The Rubicon / To Be Alone With You / Key West (Philosopher Pirate) / Gotta Serve Somebody / I've Made Up My Mind To Give Myself To You / Not Fade Away / Mother Of Muses // [band introductions] // Goodbye Jimmy Reed / Every Grain Of Sand

Dylans band is nog hetzelfde als tijdens de Europese tournee van afgelopen juni en juli. Opvallend is dat 'Most Likely You Go Your Way (And I'll Go Mine)' van de setlist is verdwenen. Hiervoor is 'Kansas City' aan het begin van de setlist in de plaats gekomen waardoor 'Watching The River Flow' niet de gebruikelijke opener was, maar als tweede song werd gespeeld. De keuze voor de song 'Kansas City' laat zich, gezien de locatie van het concert, makkelijk verklaren. Het is even de vraag of Dylan en band nu ieder concert een andere, waar mogelijk passende opener zullen spelen, of dat bijvoorbeeld 'Watching The River Flow' weer als opener zal worden gebruikt en 'Most Likely You Go Your Way' terugkomt op de setlist. Op plek 14 gisteravond in Kansas 'Not Fade Away'. Het is niet ondenkbaar dat de song op deze plek op de setlist - net als tijdens de voorgaande leg van de Rough And Rowdy Ways tour - regelmatig zal wisselen. 

Tijdens het concert werden t-shirts verkocht met op de rug enkele data van concerten die nog niet officieel zijn aangekondigd:

16 november New York, NY

24 november Baltimore, MD

25 november Baltimore, MD

27 november Richmond, VA

29 november Roanoke, VA

30 november Huntington, WV

2 december Richmond, KY

3 december Evansville, IN

Dylan kort #3780

Tournee: Vanavond beginnen Bob Dylan en band aan een nieuw deel van de Rough And Rowdy Ways tour met een concert in Kansas City.

Mojo's Dylan Essentials is nu ook in de Nederlandse kiosken te verkrijgen. 

Gerard Kessels in De Limburger van 30 september: 'Heel mijn leven heb ik Bob Dylan geadoreerd. In 1978 zaten we met 50.000 in het Feyenoordstadion naar hem te luisteren. Helaas, de akoestiek was belabberd en Dylan was slecht bij stem. En als Dylan slecht bij stem is blijft er weinig over. Bij de uitgang van de Kuip had ik een tegoedbon verwacht, maar nee. Sindsdien geniet ik nog steeds van zijn platen, maar live hoefde ik hem nooit meer te aanschouwen.' [met dank aan Arie]

Tijd Voor Max (28 september): Ernst Jansz is te gast om te praten over zijn theatertournee rond Bob Dylan. De uitzending begint met Jansz die een fragment van zijn vertaling zingt van 'Boots Of Spanish Leather'. Vanaf minuut 28 wordt er gesproken over - onder andere - 'I Believe In You', 'Just Like A Woman' en Edie Sedgwick. Vervolgens zingt Jansz zijn vertaling van 'Tomorrow Is A Long Time', zie hier. Kaarten voor een optreden van Ernst Jansz winnen kan hier.[met dank aan Sjef]

Dom Martin: Het net verschenen derde album van de Ierse muzikant Dom Martin heeft de titel Buried In The Hail. Die titel doet denken aan Dylans regels:

I was burned out from exhaustion, buried in the hail

Poisoned in the bushes an’ blown out on the trail

Of Dom Martin met deze albumtitel inderdaad naar Dylans 'Shelter From The Storm' verwijst, of dat dit een gevalletje puur toeval is, is (nog) niet duidelijk. Volgens dit interview schotelde zijn vader hem in ieder geval wel Dylan voor. [met dank aan Hans]

Farm Aid: zie hier, hier, hier.

Halcyon Gallery exposeert tot en met 15 november onder de titel Infidels werken van Bob Dylan, Ernesto Cánovas, Dominic Harris, Mitch Griffiths, Santiago Montoya en Pedro Paricio, zie hier.

The Allen Ginsberg Project over de brief die Ginsberg op 9 juli 1969 aan Bob Dylan schreef en die in het boek Mixing Up The Medicine te vinden zal zijn, zie hier.

'Sukiyaki': Tijdens drie concerten in Japan in 1986 speelde Bob Dylan 'Sukiyaki', een Japanse song en wereldwijde hit, begin jaren zestig. Van alle covers die Bob Dylan in zijn inmiddels ruim zes decennia durende carrière koos om te spelen, geldt 'Sukiyaki' toch wel als een van de meest opmerkelijke, zo niet de meest opmerkelijke keuze. 

Gisteren stuitte ik op een rommelmarkt op een mandje singletjes. Ik heb een zwak voor (oude) singletjes in (opmerkelijke) fotohoesjes uit verre landen en dus kocht ik gisteren een singletje uit Egypte en twee Japanse singles voor vijftig cent per stuk. Bij aanschaf had ik werkelijk geen idee wat er op die singles staat aangezien de informatie op hoesjes en labels respectievelijk in het Arabisch en het Japans is. Je raadt het al, een van die twee Japanse singles bleek de originele versie van 'Sukiyaki' te bevatten. Een grappig toeval.

Bob Dylan op 6 maart 1986, vlak voor het spelen van 'Sukiyaki': Thank you. We're gonna try to play this song here. I remember ..., I think it was back in the fifties, the late fifties, this song was played on the radio a lot. And I know it meant a lot, a lot to us then. Never did understand the words to it, but I think it did become top, top record on the charts. And I used to hear it all the time. Never did forget it. Can't remember any of the words, but we're gonna play the melody anyway.

Dylan vinden waar hij niet of nauwelijks is #224

 


Uit Street Art Cook Book van Benke Carlsson en Hop Louie

aantekening #8673

Een dag voor vandaag, gisteren dus, kwam ik scrollend door Facebook op de tijdlijn van dichter A.D. Winans een foto tegen die hij een jaar eerder ook al op zijn tijdlijn had gezet. Een portret van de dichter, achter hem een poster van de film Dont Look Back. Winans vertelt niet bij zijn bericht waar of wanneer de foto gemaakt is, maar gezien de woonplaats van Winans, zal de op de poster genoemde Roxie Cinema de in San Francisco gelegen bioscoop met deze naam zijn.

Ik heb niet veel, maar wel wat van A.D. Winans gelezen en in die poëzie van Winans lijkt vaak - hoe zal ik het zeggen - een geestverwantschap met Bob Dylans schrijven te zitten zonder dat ik daar concrete aanwijzingen voor heb (zie bijvoorbeeld hier). Is deze Facebookfoto die concrete aanwijzing? Is het slechts toeval dat de dichter voor de Dylanposter poseert? Ik weet het werkelijk niet.

Tijdens een tweede rondje op Facebook, later diezelfde dag, zag ik op de tijdlijn van Raymond Foye een foto van een net verschenen boek met lezingen van Harry Smith, inderdaad de Harry Smith die de Anthology Of American Folk Music samenstelde, maar Harry Smith deed veel meer dan dat. Zo heb ik een schitterend boek met foto's van alle papieren vliegtuigjes die Harry Smith - soms met gevaar voor eigen leven - van de straat opraapte om de (ontwikkeling van) de techniek van het vliegtuigjesvouwen in kaart te brengen. Of wat te denken van zijn werk als filmmaker, maar dit even terzijde. Het gaat om de foto op de tijdlijn van Raymond Foye. Het Harry Smith-boek op die foto leunt tegen twee dwars op elkaar staande stapels elpees. Achter dat boek van Harry Smith is de achterzijde van de hoes van Bob Dylans album Planet Waves te zien. Het lijkt erop dat Foye rechtsboven op de achterzijde van de hoes de maand van aanschaf heeft geschreven. Februari, ergens in de jaren zeventig, lijkt het. 1974? '78? Het is helaas net niet goed te zien.

Raymond Foye is - net als Winans - geen naam die dusdanig vaak in de Dylanliteratuur voorbij komt, dat iedere Dylanliefhebber bij het zien van zijn naam gelijkt roept, 'Ooooh, Raymond Foye. Natuurlijk.'

Binnen de Dylanwereld is Foye waarschijnlijk vooral bekend door zijn bijdrage aan het door John Bauldie samengestelde boek Wanted Man; In Search Of Bob Dylan. Het essay van Foye in Wanted Man gaat om die keer dat Bob Dylan Allen Ginsberg bezocht om Empire Burlesque te laten horen. Harry Smith (daar is 'ie weer) - bij Ginsberg inwonend - was bij aankomst van Dylan al naar bed en weigerde - tot verdriet van Dylan - zijn bed uit te komen.

Een paar jaar eerder bezocht Raymond Foye een concert van Bob Dylan, uit mijn boek Dylan & de Beats: 

1979, het jaar dat Ferlinghetti’s Landscapes Of Living & Dying verscheen, is ook het jaar waarin Bob Dylans album Slow Train Coming op de markt kwam. Slow Train Coming is het eerste album van Dylans zogenaamde religieuze periode. Zo’n twee maanden na het verschijnen van Slow Train Coming begon Bob Dylan met een serie van veertien concerten in zestien dagen in San Francisco aan een periode waarin hij tijdens concerten uitsluitend religieuze muziek speelde. Voor een van deze concerten in het Fox Warfield Theatre in San Francisco ontving Lawrence Ferlinghetti twee toegangskaarten van Bob Dylan. Lawrence Ferlinghetti nam Raymond Foye, een medewerker van Ferlinghetti’s City Lights Bookstore, mee naar het concert. Volgens Foye verlieten Ferlinghetti en hij voortijdig het concert, teleurgesteld over de religie in Dylans muziek.

Foye: “We left towards the end of the show. Ferlinghetti said to me, essentially, ‘The whole point of the sixties was that we were free of all these old prejudices and ideologies. That’s what we struggled for: you don’t have to serve somebody.’ He was fairly upset.” [Clinton Heylin – Trouble In Mind; Bob Dylan’s Gospel Years – What Really Happened; Route, 2017; blz. 81]


~ * ~ * ~

Een cd'tje met de drie songs die Bob Dylan onlangs op Farm Aid ten gehore bracht, draait overuren in huize Willems, maar vanochtend niet. Ik ben deze ochtend begonnen met Hard Rain. Dat uitgerekend dit album op de draaitafel ligt is geen toeval, meer een potje associëren dat begon met die Farm Aid-set. Tijdens de tweede of derde keer luisteren naar Farm Aid '23 realiseerde ik me dat er parallellen zijn tussen dit optreden en Dylans optreden tijdens het Newport Folk Festival van 1965: niet alleen speelt Bob Dylan tijdens beide optredens een set van drie songs met een gelegenheidsband, bij beide optredens gaat het om drie 1965-songs waarvan de eerste 'Maggie's Farm' is.
Hoewel ik Bringing It All Back Home bijzonder hoog aansla, staat de mij meest aansprekende versie van 'Maggie's Farm' niet op dit album. Er zijn vele concertversies die ik sterker vind dan de studiotake op Bringing It All Back Home, zo is de wat rommelige, flink schuddende Newport-versie mij zeer dierbaar. Van de officieel uitgebrachte versies van 'Maggie's Farm' is de versie op Hard Rain de meest heerlijke muzikale schop onder mijn reet. Op dat album is het - net als tijdens Newport en Farm Aid - de openingstrack, al is dat natuurlijk geschiedvervalsing. Tijdens het concert in 23 mei 1976 in Fort Collins was het de vierde song op de setlist en het is deze 'Maggie's Farm' die Hard Rain opent. 
Met bovenstaande in het achterhoofd las ik in Clinton Heylins tweede deel van zijn Dylan-biografie*: 'On the record [Hard Rain], fans heard not only raging versions of 'Shelter From The Storm' and 'Idiot Wind' that he would never better [...] but also a 'Big Girl Now' that really did rise above the pain and the rain.'
En dan blijft er maar één ding over dan instemmend knikken en Hard Rain ondergaan. Snoeihard en met genoegen.


* Later meer over deze biografie, eerst 'even' uitlezen.

~ * ~ * ~

aantekening #8668

Op de dag dat de Dylanwereld (terecht) enigszins op z'n kop staat vanwege Bob Dylans gastoptreden tijdens Farm Aid, gisteren (zie voorgaande bericht), werk ik een stapeltje recente kringloopwinkelvondsten weg. Dat stapeltje bestaat uit vier boeken (twee biografieën over Frank Zappa en twee meer algemene muziekboeken) en drie cd's (met elk één Dylancover). De Zappa-biografieën zijn vooral interessant vanwege het verhaal dat Bob Dylan op 22 december 1982 onaangekondigd bij Zappa op de stoep stond omdat hij een producer zocht voor zijn nieuwe album (Infidels). Volgens Neil Slaven in Zappa; Electric Don Quixote speelde Bob Dylan elf nieuwe songs op de piano voor Zappa voor hij hem vroeg of hij de rol van producer op zich wilde nemen.

Ben Watson in Frank Zappa; The Negative Dialectics Of Poodle Play noemt ook 11 op de piano gespeelde songs. Verder schrijft hij dat dit bezoek van Bob Dylan aan Zappa al plaats vond in 1977. Dit klopt natuurlijk niet. Dylan zocht niet - songs al klaar - zes jaar voor het opnemen van Infidels al naar een producer. Nou gaat Watson in zijn boek meer de mist in. Zo is bijvoorbeeld volgens Watson Tom Wilson niet alleen de producer van The Times They Are A-Changin' en Bringing It All Back Home, maar ook van Blonde On Blonde.

Deze twee Zappa-biografen maken geen melding van het verhaal dat Zappa's hond naar Dylan blafte waarop Zappa grapte dat zijn hond niet van Christenen houdt.

Tot slot nog een zin van Ben Watson dat mij bezig blijft houden (blz. 87): 'In late november 1966 the Mothers secured a two-week spell in New York, at the Balloon Farm (a venue rumoured to have been named by Bob Dylan) at 23 St Mark's Place.' 

Ik heb eerder gelezen (en geschreven??) over Bob Dylan en the Balloon Farm, maar waar en wanneer? Tips zijn welkom.

Tot zover de Zappa-biografieën, rest nog de twee andere muziekboeken. Performing Rites van Simon Frith heeft wel wat over Dylan, maar eigenlijk niks noemenswaardigs. Wat Dylan betreft is I Wanna Be Me van Theodore Gracyk interessanter. Twee quotes:

We must never lose sight of the fact that it is possible to hear and appreciate music that does nothing to confirm an individual's personal interests or idealized sense of self. In real life I avoid the self-righteous preaching of evangelical Christians, but Bob Dylan's "born again" shows at San Francisco's Warfield Theater in November 1979 were among the most enthralling slices of rock theater I've witnessed.

The open-ended quality of covers is reinforced by the legal norm that to record and release a song is to permit others to sing and record it. Once a songwriter publishes a song, other musicians have the right to sing and record that song without seeking the composer's permission. Releasing a recording of a song has the same effect. This blanket permission opens the door to futher artistic interpretation. Direct permission is needed only if the cover version involves a significant revision of the basic song. Thus Danny and Dusty (Dan Stuart and Steve Wynn) had to get Bob Dylan's permission to add an extra verse to 'Knockin' On Heaven's Door' for the album The Lost Weekend (1985). No special permission was necessary for Eric Clapton or Guns N' Roses to add a series of guitar solos to their versions of the same song, or for Clapton to recast it as a reggae tune.

Ik kan me alleen maar aansluiten bij wat Gracyk in het eerste citaat schrijft. In tegenstelling tot vele leeghoofden denken: ja, het is mogelijk om met plezier naar Dylans christelijke muziek te luisteren zonder de boodschap te onderschrijven.

Met betrekking tot het tweede citaat: ik moet bekennen nog nooit van The Lost Weekend van Danny & Dusty - of hun cover van 'Knockin' On Heaven's Door' - gehoord te hebben. De song kan hier beluisterd worden. Het derde couplet is het nieuwe, door Danny & Dusty toegevoegde couplet. Grappig genoeg begint dat met een regel uit Dylans 'Billy 4': 'They say that Pat Garrett's got your number'. Als songwriter voor 'Knocking On Heaven's Door' op het label van The Lost Weekend staat alleen Bob Dylan, geen credits dus voor de mannen die een derde couplet toevoegden. Een van de muzikanten op The Lost Weekend is Sid Griffin, dezelfde Sid Griffin die boeken schreef over Dylans Rolling Thunder Revue en Basement Tapes.

Tot zover de boeken, tijd voor de covers.

Op het album Jah Knows Best van Sizzla staat zijn versie van 'Subterranean Homesick Blues'.  Voor zijn versie heeft Sizzla de song enigszins herschreven. De songtekst - inclusief herschrijvingen tussen haakjes - is in het cd-boekje opgenomen. De eerste paar regels zoals ze in dit boekje te vinden zijn:

(As for those) in the basement

(Marijuana's) the medicine

(And those) on the pavement

(Burning down the false) goverment

Even terugdenkend aan het bovenstaande citaat van Theodore Gracyk: zou Sizzla toestemming aan Bob Dylan hebben gevraagd voor het deels herschrijven van 'Subterranean Homesick Blues'? 

Tijdens het 30th Anniversary Concert in oktober 1992 in Madison Square Garden - je weet wel dat concert waarbij artiesten al George Harrison, Neil Young, Tom Petty en Johnny Cash Bob Dylans 30 jarig jubileum als platenmaker vierden met het spelen van een of meerdere Dylansongs - bestond de huisband onder andere uit Booker T. Jones (toetsen), Steve Cropper (gitaar) en Donald 'Duck' Dunn (basgitaar). Twee jaar na dit optreden brachten deze drie muzikanten, samen met drummers Steve Jordan en James Gadson, onder de bandnaam Booker T & The MG's het album That's The Way It Should Be uit. Op dit album staat hun versie van Bob Dylans 'Gotta Serve Somebody', maar ondanks dat het boekje bij That's The Way It Should Be beweert dat zowel Jones, Cropper als Dunn op dit album zingen, is hun versie van 'Gotta Serve Somebody' instrumentaal. Zonder zang blijft de song in de handen van Booker T & The MG's maar slappe hap, helaas.

De derde cover moet ik ooit eerder gehoord hebben, volgens een overzicht dat ik bijhoud, is de song ooit voorbijgekomen voor een aflevering van 'Luister, ik doe je na', maar ik kan het juiste bericht niet meer terugvinden. Ik heb het over 'Let's Keep It Between Us' door Bonnie Raitt. Het is te vinden op haar album Green Light (1982). Een aardige versie, zeker niet groots, maar goed genoeg om van begin tot eind te beluisteren en over een tijdje (2, 3 jaar) nogmaals.

Bob Dylan op Farm Aid 2023

Tijdens zijn set op Live Aid (1985) maakte Bob Dylan een opmerking over noodlijdende boeren in Amerika. Dat was (mede) reden voor Willie Nelson, Neil Young en John Mellencamp om te beginnen met Farm Aid, een jaarlijks terugkerend concert om geld in te zamelen voor deze boeren. Uiteraard werd Bob Dylan gevraagd om tijdens de eerste editie van Farm Aid (22 september 1985) te spelen. Het probleem was echter dat hij geen begeleidingsband had. Hij wist Tom Petty & The Heartbreakers te strikken. Die samenwerking beviel zo goed dat ze in 1986 en 1987 de wereld overtrokken voor het geven van concerten.

Gisteravond gaf Bob Dylan een onaangekondigd gastoptreden tijdens Farm Aid. Zijn begeleidingsband: (een deel van) The Heartbreakers waarmee hij 38 jaar geleden ook op Farm Aid speelde. Bob Dylan, tijdens een deel van het  concert op een kruk gezeten, speelde de uit drie songs bestaande set op gitaar. Ook de songkeuze - gezien de strakke setlists die hij tijdens zijn Rough And Rowdy Ways Tour gebruikt - is opmerkelijk: 'Maggie's Farm', 'Positively 4th Street' en 'Ballad Of A Thin Man'. Drie 'bijtende' songs. In de eerste neemt de zanger afstand van Maggie en haar op de boerderij werkende familie, in 'Positively 4th Street' wordt een voormalige vriend de maat genomen en in 'Ballad Of A Thin Man' kan ene Mister Jones het allemaal niet meer volgen. Geen vriendelijke / liefdevolle songs op deze setlist dus.

Een video van 'Positively 4th Street' is hier te zien.

Dylans begeleidingsband bestaat uit Heartbreakers Mike Campbell (gitaar), Benmont Tench (toetsen) en Steve Feronne (drums), aangevuld met twee leden van Dirty Knobs: Chris Holt (gitaar) en Lance Morrison (bas).

aanvulling 8:30 uur: inmiddels circuleert er op Facebook een video van Dylans gehele optreden (17 minuten). Dylan begint zijn optreden staand, maar gaat voor de laatste 2 songs zitten op de gereedstaande kruk. Met name 'Ballad Of A Thin Man' weet te overtuigen, mede door de vele gitaarlicks die Dylan door het spel van zijn begeleiders gooit. Komisch is om te zien hoe Mike Campell aan het eind van 'Ballad Of A Thin Man' de band een seintje geeft om de song af te ronden. Al snel blijkt Dylan nog helemaal niet van plan te zijn om een eind aan de song te breien, hij is nog niet klaar om zijn optreden af te sluiten en dus wordt de song door de band weer opgepakt voor een iets langer outtro.

Je weet nu al wat in de komende maanden bonustracks gaan worden op nog te verschijnen bootlegs: de drie songs van Farm Aid 2023.

aanvulling 10:30 uur: inmiddels staat het gehele optreden op YouTube, zie hier. Daarnaast circuleert een goede audience recording van Dylans set.

'Maggie's Farm' vanuit een andere hoek gefilmd, zie hier.

'Ballad Of A Thin Man' vanuit een andere hoek gefilmd, zie hier.

Foto, zie hier.

aantekening #8663

Mojo van november heeft, zoals eerder gemeld in 'Dylan kort #3779' onder ander Bob Dylan op de cover. Aangezien het om een 30th Anniversary Issue van het maandblad gaat, verwachtte ik een nogal 'laf' tijdschrift met vele artikelen uit de rijke geschiedenis van het tijdschrift op herhaling in deze editie. Ik zat er goed naast, niks herhaling, wel terugkijken op 30 jaar Mojo

Gitarist Larry Campbell kijkt terug op "Love And Theft" (anderhalve pagina) en Benmont Tench wordt door Bob Mehr aan de tand gevoeld over het opnemen van Rough And Rowdy Ways (1 pagina). Twee alleraardigste, hoewel korte, artikelen.

Verder heeft deze editie van Mojo een uitvoerig artikel over Robbie Robertson en een recensie van de documentaire Joan Baez: I Am A Noise. Uit die recensie blijkt dat Bob Dylan niet aan het woord komt in deze documentaire, wel zijn er archiefbeelden van Dylan en Baez te zien in de film.

Tot slot, en misschien wel meest grappig, is een kort artikel waarin Lucinda Williams vertelt over haar eerste kennismaking - op 12-jairge leeftijd - met Highway 61 Revisited. Dat stuk eindigt zo: 

When I got my first record deal, the A&R guy came down and we were talking about producers. I said, What about [Highway 61 producer] Bob Johnston? He said, 'Who's Bob Johnston?' I said, Well he produced Blonde On Blonde... This guy goes, 'Is that a band?'  From that point on his credibility was shot. 

De grap is dat Lucinda Williams natuurlijk gelijk heeft, het is absurd dat een A&R-man nog nooit van Bob Johnston of Blonde On Blonde heeft gehoord, maar dat diezelfde A&R-man in al zijn onnozelheid - zonder dat Williams dit door had - het wel degelijk bij het rechte eind had. Er is een band genaamd Blonde On Blonde. Sterker nog, deze band heeft in ieder geval één keer op dezelfde concertposter gestaan als Bob Dylan: zowel Bob Dylan als Blonde On Blonde speelden in 1969 het Isle Of Wight Festival, Bob Dylan op zondag 31 augustus, Blonde On Blonde een dag eerder.

~ * ~ * ~

Oké, ik was van plan om iets schrijven over Tomorrow Never Knows; Rock and Psychedelics in the 1960s, een boek van Nick Bromell uit 2000. Dat zal ik zo ook doen, onder de afbeelding. Maar eerst wat over die afbeelding: op de afbeelding zie je de covers van de paperback (links) en gebonden (rechts) editie van Tomorrow Never Knows. Wat opvalt is dat op de gebonden versie de hoes van Bob Dylans The Times They Are A-Changin' is afgebeeld met een kleine beschadiging van een verwijderde prijssticker. Op de (latere) paperback is dit weggepoetst, om nog maar te zwijgen over het kleurverschil tussen de beide Times op de verschillende covers.


Naast mij ligt de gebonden editie van Tomorrow Never Knows. Op de voorzijde van het boek staat een schitterende collage van elpees en singles. In de gauwigheid herken ik de hoezen van zeven elpees van the Beatles, een elpee van Janis Joplin, twee elpees van Jimi Hendrix en één elpee van Bob Dylan: The Times They Are A-Changin'. Het inlegvel behorende bij Times is ook in deze collage te vinden. Verder zijn er een aantal singles afgebeeld van the Beatles en 1 single van Bob Dylan. Welke single dat is, is niet te zien.

De collage gaat verder op de achterzijde van het stofomslag, daar overheerst Dylan. Naast een album van The Mamas & The Papas en een singletje van Strawberry Alarm Clock en eentje van the Beatles, bevat dit deel van de collage Dylans Blonde On Blonde, Freewheelin', Highway 61 Revisited en John Wesley Harding. In de collage op het stofomslag van Tomorrow Never Knows overheersen dus Bob Dylan en the Beatles. En eigenlijk geldt dat ook voor de inhoud van het boek - voor zover ik het tot nu toe heb gelezen. 

Dat is een lange inleiding om tot het volgende te komen: aan het begin van hoofdstuk 3 schrijft Bromell:

On August 30, 1964, a Sunday, Manhattan lay swathed in the heat of a summer afternoon. In their air-conditioned luxury suite high above the intersection of Park Avenue and 59th Street, the Beatles could hear the faint screams of fans who had gathered reverently on the sidewalks around the Delmonico Hotel, hoping to catch a glimpse of Paul, George, John, or Ringo peering from behind a curtain. [...] Now, as they rested from their performance at the Forest Hills Tennis Stadium the night before, they talked to their guest, Bob Dylan, who had driven down from Woodstock to see them. Without fanfare, Dylan pulled a couple of joints from his pocket, put a match to the twisted end of one, and passed it over. For the first time ever, the Beatles were about to get high.

Aangezien  Bromells boek gaat over muziek & drugs in de jaren zestig, noemt hij het moment waarop Bob Dylan the Beatles kennis liet maken met marihuana terecht without doubt, one of the most consequential moments in the history of twentieth-century American popular culture. Wat vreemd is, is dar Bromell het heeft over American popular culture. Alsof die joint niet van invloed is geweest op de Europese populaire cultuur, maar goed, dat even terzijde. Ik wil even helemaal terug naar het begin van het derde hoofdstuk van Tomorrow Never Knows: volgens Bromell overhandigde Bob Dylan op 30 augustus 1964 een joint aan the Beatles. Dat verrast me, ik weet niet anders dan dat het vijftal twee dagen eerder, op 28 augustus samen stoned werd. Heb ik het fout? 

Clinton Heylin in A Life In Stolen Moments; Bob Dylan Day By Day: 1941 - 1995:

August 28  Al Aronowitz drives Dylan from Woodstock to New York to meet the Beatles. Dylan and Aronowitz end up introducing the Beatles to the delights of cannabis at the Delmonico Hotel in New York.

Barry Miles in The Beatles Diary:

August 28 Bob Dylan, accompanied by his road manager and journalist Al Aronowitz, came to visit the group at their hotel after the show, and turned The Beatles and Brian Epstein on to marijuana for the first time. 

Daarnaast schrijft Miles dat the Beatles op 30 augustus, de dag waarop Dylan the Beatles volgens Bromell bezocht zou hebben, helemaal niet meer in New York, maar in Atlantic City waren. Een Wikipedia-pagina over de concerten in 1964 van the Beatles bevestigt dit, zie hier.

Nieuwsgierig waarom Nick Bromell 30 augustus 1964 als datum geeft voor de ontmoeting tussen Dylan en the Beatles, blader ik wat door het laatste deel van Tomorrow Never Knows, in de hoop op een bronvermelding. Een bronvermelding voor de afwijkende datum geeft Bromell niet, wel een verklaring: 

A full account of this meeting [tussen The Beatles en Bob Dylan] can be found in Peter Brown and Steven Gaines, The Love You Make (New York: McGraw-Hill, 1983), pp. 157-158. The authors put the date of the meeting as August 28, but my calculation - based on the Beatles' performing schedule - it is more likely to have occurred on Sunday, August 30. 

En hoewel dat geen overtuigend bewijs is dat de ontmoeting niet op 28, maar op 30 augustus plaatsvond, maakt dit (mij) wel nieuwsgierig naar Bromells berekeningen die hem bij 30 augustus deden uitkomen. Hebben al die Beatles- en Dylan-schrijvers elkaar vrolijk lopen na kletsen en heeft Nick Bromell gelijk en vond die ontmoeting plaats op 30 augustus? Of is het toch Bromell die zich vergist en was het toch twee dagen eerder?


aantekening #8662 - neuzelen over The Cutting Edge

Terwijl de op drie elpees geperste samenvatting van The Cutting Edge - het twaalfde deel van The Bootleg Series - draait, realiseer ik me dat ik een hebberige oetlul ben. Ik draai deze selectie uit The Cutting Edge zelden, grijp als automatisch gelijk naar de achttien cd's waar alles uit de jaren 1965 - 1966 op staat. Het geheel is niet per definitie beter dan het deel. De samenvatting op de drie elpee-versie van The Cutting Edge is een album, terwijl de achttien cd's van big blue een geschiedenisles is. De één is niet beter dan de ander, beide verdienen een plek.
De Bob Dylan van 1965 & 1966, over die Dylan is al zoveel geschreven en gesproken dat ik me afvraag of ik daar nog iets zinnigs of constructiefs aan toe te voegen heb. Op wat geneuzel na, waarschijnlijk niet. 
Als ik aan de mid-sixties Dylan denk, denk ik al snel aan één van de aliassen waaronder de Nederlandse dichter Johnny van Doorn in de tweede helft van de jaren zestig soms het podium beklom: Electric Jesus. Past het, Dylan als Electric Jesus? Ik betwijfel of Dylan het als een compliment zou opvatten als het hem ooit ter ore kwam, maar voor mij past het, nu, vandaag, op dit moment terwijl The Cutting Edge draait. 
Ssst. Even stil nu, 'Farewell Angelina' komt voorbij, alweer. Wordt het beter dan dit? Misschien wel, maar nu niet. Luister naar hoe hij die woorden zingt, die ene regel die alles goed maakt, die de song in mijn kop verbindt met de openingszin van Moby Dick: 'Call me any name you like I will never deny it'. Ooit laat ik een naamkaartje drukken met die woorden.
Of nee, wacht, dat heb ik al eens gedaan, maar wie ik het kaartje ook gaf, men begreep het niet. Het zit allemaal in mijn hoofd, die connectie, die betekenis van die woorden buiten de song, nergens anders.
Terwijl de eerste plaatkant draaide, inmiddels al weer even geleden, plaatste ik een foto van The Cutting Edge in een Facebookgroep voor elpeeliefhebbers en schreef daar onder andere bij: Drie elpees vol niet eerder uitgebrachte opnamen uit de jaren 1965 en 1966. De jaren van Bringing It All Back Home, Highway 61 Revisited en Blonde On Blonde. De jaren dat Bob Dylan op de toppen van zijn kunnen componeerde en speelde. Zijn tijd ver vooruit, niet dat dat heel belangrijk is. Veel belangrijker is de schitterende muziek, muziek die bijna zestig jaar na dato nog steeds fris als een hoentje klinkt. Dat klopt natuurlijk niet helemaal, de zinsnede over niet eerder uitgebracht. 'I'll Keep It With Mine' werd bijvoorbeeld in 1985 al op Biograph uitgebracht, welleswaar zonder de gesproken inleiding die wel op The Cutting Edge te horen is, maar dit terzijde, en 'Farewell, Angelina' is ook te vinden op de allereerste uitgave in The Bootleg Series. Een kniesoor die er op let.
Acht jaar na het verschijnen van The Cutting Edge schrik ik nog steeds van die 'Outlaw Blues'. Of nee, het is niet schrikken, het is meer dat ik er even echt voor ga zitten. Zoals een peuter er voor gaat zitten als hem iets lekkers is toegezegd. Volle aandacht, hoge verwachtingen, blosjes op de wangen. Zoiets.
Er bestaat geen twijfel over dat de drie albums die Bob Dylan in 1965 en 1966 opnam en uitbracht - Bringing It All Back Home, Highway 61 Revisited en Blonde On Blonde - drie los van elkaar staande albums zijn en toch - met dank aan The Cutting Edge wordt dit nog zichtbaarder dan het al was - vormen deze drie albums overduidelijk een drieluik, een eenheid. Er is een lijn te trekken van 'Subterranean Homesick Blues' naar 'Sad-Eyed Lady Of The Lowlands', van de eerste song op Bringing It All Back Home naar de laatste song van Blonde On Blonde en alles er tussenin. En daarna weer terug van achteren naar voren.
Tussendoor de pick-upnaald moeten schoonmaken, nu tijd om aan plaat twee van The Cutting Edge te beginnen. Pak koek binnen handbereik. Belangrijk detail: met koek is het beter luisteren. 
Kant 1 van die tweede elpee bevat vier tracks: twee keer 'Like A Rolling Stone' gevolgd door twee keer 'Desolation Row', van de eerste tot de laatste song van Highway 61 Revisited en alles daartussen voor nu even vergeten. 
Is deze samenvatting van The Cutting Edge samengesteld met de cd- op de lp-versie in het achterhoofd? Geen idee. Als ik een gok zou moeten doen, zeg ik cd, al pakt het op de eerste kant van de tweede elpee erg goed uit.
Ik kan niet naar 'Desolation Row' luisteren zonder aan die ene, inmiddels overleden Dylanliefhebber te denken. Bij leven riep hij regelmatig dat tijdens zijn uitvaart 'Desolation Row' gedraaid moest worden, nu hij is overleden, weet ik niet of dat ook gebeurd is. Ik kan het navragen bij de mensen die wel bij die uitvaart waren, maar ik weet niet of ik het antwoord wil weten.
Mijn uitvaart? Draai maar 'It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding)'. Na een valse start knalde Dylan die song in één keer op tape. Als ik daar aan denk, wandelt het kippenvel over mijn lijf. Er is geen Dylansong waar ik zoveel over nagedacht heb als 'It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding)' en ja ik heb mijn vingers erachter. Ik weet precies waar de song over gaat, zolang Dylan zingt. Is de song afgelopen, ben ik het kwijt. Met het wegsterven van de laatste noot lost de song op tot het ongrijpbare. Het is een song om een leven lang omheen te lopen, in te prikken, tegen het licht te houden, op de tafel te slaan zodat het in duizend stukken versplintert om het vervolgens stukje bij beetje weer in elkaar te zetten, steeds opnieuw, beginnen vanaf het begin, vanaf de eerste noot.
Ik denk te snappen waarom de inmiddels overleden Dylanliefhebber voor 'Desolation Row' koos als laatste groet naar de achterblijvers. Gelukkig heeft hij The Cutting Edge nog kunnen horen voor zijn lijf het begaf. Al die verschillende versies van zijn song. 
De vroege versie van 'Tombstone Blues' waarmee de vierde kant van The Best Of The Cutting Edge opent heeft een aangename swung. De vraag of deze versie van de song beter is dan de versie op Highway 61 Revisited, is misschien verleidelijk om te stellen, maar niet zo interessant. Als het antwoord 'nee' is, zal ik niet snel geneigd zijn om nogmaals te luisteren, als het antwoord 'ja' is, volgt gelijk de vraag of de versie op Highway 61 Revisited plaats moet maken voor de outtake. Onzinvraag: Highway 61 Revisited is wat het is: een album, een geheel opgebouwd uit verschillende delen, verschillende songs. Verander één song en het geheel stort als een kaartenhuis in elkaar. De vraag of de vroege versie van 'Tombstone Blues' op Highway 61 Revisited had gemoeten in plaats van de versie die er op staat, is net zo'n stomme en onzinnige vraag als de vraag of Infidels met 'Blind Willie McTell' beter is dan zonder die song. Luister naar het album, naar ieder album, als een kunstwerk, maar sleutel er niet aan. Door er aan te sleutelen maak het kunstwerk niet beter of slechter, je maakt hooguit een ander, eigen werk.
Kant 4 herinnert me er nog even aan dat de gouden mid-sixtiesperiode niet alleen drie albums opleverde, maar ook de singles 'Positively 4th Street' en 'Can You Please Crawl Out Your Window?' Twee songs die Allen Ginsberg in het eerste gedicht in The Fall Of America; Poems Of These States door elkaar haalde. Bij het persen van de single 'Positively 4th Street' gebeurde overigens hetzelfde. 
Plaat drie, 'Queen Jane Approximately', fucking hell, veeg mij maar op. Wat zegt het over een muzikant wanneer hij meer dan één moment-stoppende versie van een song weet op te nemen? Als dit draait kan ik slechts ondergaan. Maar geldt dat niet voor (bijna) alles op The Cutting Edge? Oké, toegegeven, de bandversie van 'Mr. Tambourine Man' is slecht. Maar de rest? De rest schuurt minstens tegen het briljante aan. Luister naar de uptempo 'Visions Of Johanna' of die wat maffe 'Stuck Inside Of Mobile With The Memphis Blues Again'. Het rammelt, maar het werkt. Of werkt het omdat het rammelt? 
Ja, dat is het: het werkt omdat het rammelt. 
Het rammelt heerlijk.
Is het me toch weer gelukt om een heleboel niks over Dylans muziek op papier te zetten. Terwijl de laatste klanken van The Cutting Edge door huize Willems schallen, leun ik tevreden achterover. De muziek van Dylan moet door de luisteraar met een leeg hoofd worden ondergaan, pas dan - en alleen dan - komt de rammel uit de muziek naar boven.

Dylan kort #3779

Bob Dylan in Nederland 1965 - 1984: voor wie dit boek nog niet heeft is er nu een buitenkansje. De prijs van het boek is verlaagd van €29,50 naar slechts €14,99. Zie onder andere hier en hier. Wees er op tijd bij want op is op.

Mojo heeft (onder andere) Bob Dylan op de cover van een speciale editie van dit inmiddels al weer dertig jaar bestaande tijdschrift, zie hier. [met dank aan Bert]

Pat Thomas - Material Wealth; Mining The Personal Archive of Allen Ginsberg is een nieuw hardcover boek waarin veel te zien / lezen valt van / over het - zoals de titel al weggeeft - persoonlijke archief van beatdichter Allen Ginsberg. De vriendschap tussen Ginsberg en Bob Dylan, de wederzijdse invloed op elkaars werk is inmiddels (redelijk) algemeen bekend. De samensteller van Material Wealth, Pat Thomas, is ook de samensteller van de 3-cdbox The Last Word On First Blues, waarop Dylan op een aantal Ginsberg-songs te horen is. De beschrijving van het boek op de website van de uitgever belooft weinig interessants in dit boek voor de Dylanliefhebber: 'A ticket for a 1974 concert by Bob Dylan & The Band (with Yoko Ono’s phone number scribbled on the back)' is het enige Dylan-item in Material Wealth volgens die beschrijving (zie hier). Echter, volgens een bericht van Pat Thomas vandaag op Facebook bevat dit boek ook 'unpublished notes by Allen Ginsberg about hearing Blood On The Tracks for the first time', wat - naar mijn idee - dit overigens niet goedkope boek - net even dat extraatje geeft om het begerenswaardig te maken.


Dylan kort #3778

Bol heeft de prijs van The Complete Budokan 1978 verlaagd van €167,-  naar €141,-.

Marnix schreef op zijn blog een uitvoerig stuk waarin hij onder andere (uit-)kijkt naar de aanstaande release van The Complete Budokan, zie hier.

17 september, Andijk: Dylan80, zie hier.

Cat Power heeft een nieuw album voor de liefhebbers van Dylancovers: Cat Power Sings Dylan; The 1966 Royal Albert Hall Concert, zie hier.

Uncut van november heeft een uitvoerig stuk over Robbie Robertson, uiteraard komt Bob Dylan een aantal malen voorbij in dit artikel.

Newport '65 & Greil Marcus: 'Over de kikkerpoel waarin Bob Dylan een steen gooide', zie hier.

Kippenvel over The Complete Budokan, zie hier.

Olof Björner

Gisteravond is Olof Björner overleden. Björner is binnen de Dylanwereld bekend van zijn website Olof's Files, een site waarop hij al Dylans concerten en opnamesessies in kaart bracht. Een belangrijke website voor iedere Dylanliefhebber die een beeld probeert te krijgen van Dylans leven muziek. De nauwgezetheid waarmee Björner de informatie over Bob Dylan verzamelde en presenteerde op zijn website maken Olof's Files tot een van de weinige echt essentiële websites over Dylan. Vanaf 2002 publiceerde Björner een deel van zijn Dylanwerk in een serie van dertien boeken. Björner worstelde al een tijdje met zijn gezondheid, en nu is hij dus overleden. In de Dylanwereld zal zijn nauwgezetheid en zijn tomeloze inzet bij het in kaart brengen van Dylans werk in de studio en op het concertpodium enorm gemist worden. 

Ik wens de familie en naasten van Olof Björner veel sterkte in deze moeilijke tijd.

Dylan kort #3777

The Complete Budokan 1978, prijzen: wie de in november te verschijnen box wil aanschaffen, zal - zoals verwacht - flink in de buidel moeten tasten. Een eerste rondje langs verschillende aanbieders laat zien dat het financieel flink kan uitmaken waar je de box koopt. Zo is de prijs bij Platomania (Plato en Concerto) voor de 4 cd-box €209,99. Op Amazon Duitsland ligt de prijs een stuk lager: €159,99 (exclusief €6,99 verzendkosten). Bovendien levert Amazon Duitsland niet op de dag van verschijning, maar enkele dagen later. Gek genoeg biedt Amazon Nederland The Complete Budokan 1978 (nog) niet aan. Dylan-fanzine Isis verkoopt de boxset voor £179,99 (dat is omgerekend €209,71 en daar komen vervolgens nog invoerrechten bij). Bol verkoopt de box op dit moment voor €167,-. 

Meer en meer lijken de platenmaatschappijen de platenkoper als melkkoe te zien. Dat was al een tijdje aan de gang op de vinylmarkt, nu is dat ook het geval bij de cd. Nog even snel wat centen binnen harken tot de platenkoper de handdoek in de ring gooit simpelweg omdat vraagprijs en product niet meer in verhouding tot elkaar staan. Je zou bijna denken dat de platenmaatschappijen de muziekliefhebbers weer uit de platenzaken willen jagen, terug naar de streaming diensten en het illegale kopiëren en downloaden. Met dit soort prijzen gaat dat vroeg of laat gebeuren. En natuurlijk is het zo dat een platenmaatschappij geen liefdadigheidsinstelling is, dat er geld moet worden verdient, maar de grote vraag is of de huidige strategie ook op de lange termijn voor die maatschappijen goed zal zijn.

NPO Radio 2 over The Complete Budokan, zie hier.

Geen Stijl over The Complete Budokan, zie hier.

Gerrit Miedema over Another Budokan, zie hier.

Jos Palm - Kind van Maria en Mao: '(...) ik luisterde al naar de platen van Bob Dylan en zijn Schotse evenknie Donovan, die mijn oudste broer in huis had gebracht.' En: '(...) ik had met vriend Guus gedebatteerd over wie beter was: de elektrisch gaande Bob Dylan of de dichtende Canadese minstreel Leonard Cohen (Leonard was de betere poëet en Bobs muziek was agressiever en dus interessanter, besloten we).' [met dank aan Alja]


The Complete Budokan 1978 - een oud souvenir in een nieuw jasje

Binnen enkele uren na de aankondiging van The Complete Budokan 1978 lieten twee Dylanliefhebbers me via de digitale snelweg weten dat ze wat twijfels hebben over deze release. Is dit nou echt iets om naar uit te kijken, zo vroegen ze zich beiden af. Ik snap die twijfel wel zonder echt van mezelf te begrijpen waar die twijfel vandaan komt. Toegegeven, Bob Dylan At Budokan is nou niet bepaald mijn meest favoriete Dylanalbum en met de nieuwe release krijgen we, even kort door de bocht, alleen maar meer van hetzelfde, meer Bob Dylan At Budokan. Misschien dat dat de reden is waarom ik nog niet sta te juichen over The Complete Budokan. Is dat terecht? Geen idee.

Misschien moet ik anders naar die nieuwe release kijken, naar hoe The Complete Budokan in Dylans oeuvre past.

Grofweg is het releaseprogramma van Dylans muziek in vier categorieën te verdelen:

1. Nieuwe muziek, denk hierbij aan bijvoorbeeld albums als Tempest en Rough And Rowdy Ways, maar ook aan albums met concertopnamen als Hard Rain.

2. Verzamelalbums zoals de verschillende Greatest Hits-uitgaven en de binnenkort te verschijnen verzamelaar Mixing Up The Medicine.

3. The Bootleg Series.

4. Uitgaven die in geen van de bovenstaande categorieën passen. Vaak is er een eenvoudig te verklaren reden voor deze uitgaven. Zo is The Rolling Thunder Revue; The 1975 Live Recordings uitgebracht ten tijde van de Martin Scorsese-film over The Rolling Thunder Revue en zijn er verschillende boxjes met cd’s of elpees verschenen om te voorkomen dat het copyright van de opnamen verloopt. 

The Complete Budokan valt in de laatste categorie, want in tegenstelling wat je hier of daar op internet leest, The Complete Budokan behoort niet tot The Bootleg Series. Het is ook geen release met nieuwe muziek, maar een uitgebreide heruitgave van een reeds eerder verschenen album en een Greatest Hits is het al helemaal niet. Categorie 4 dus. Het vreemde is alleen dat er geen directe aanleiding lijkt te zijn om nu The Complete Budokan - zoals vaak bij uitgaven uit categorie 4 - op de markt te brengen. Er is geen film over de Japanse concerten verschenen en het duurt nog vijf jaar voor de opnamen vijftig jaar oud zijn.

Even 45 jaar terug in de tijd. 

Het lange concertjaar 1978 begon met concerten in Japan, Australië en Nieuw-Zeeland. Twee concerten in Tokio, die van 28 februari en 1 maart, werden opgenomen. In augustus verscheen Bob Dylan At Budokan, een dubbelelpee, een souvenirtje voor de mannen en vrouwen die bij een of meerdere van de concerten hadden bezocht. Bob Dylan At Budokan verscheen aanvankelijk dan ook alleen in Japan, Australië en Nieuw-Zeeland. Al snel waren er handige handelaren die naar Japan vlogen, Bob Dylan At Budokan in grote getale inkochten om deze met grove winst in Europa weer te verkopen. Want wat bleek, niet alleen de mannen en vrouwen die een Dylan-concert bezochten in Japan wilden Bob Dylan At Budokan horen. De vanuit Japan geïmporteerde exemplaren Bob Dylan At Budokan gingen, ondanks de vaak absurde verkoopprijzen, als warme broodjes over de toonbank in Europa. Die verkoop zal ongetwijfeld nog wat extra gevoed zijn doordat voor het overgrote deel van de Europese Dylanliefhebbers de zomer van 1978 de eerste kans was om een concert van de man bij te wonen. En laten we eerlijk zijn, ondanks de verschillen tussen de Japanse en Europese concerten van ’78, is Bob Dylan At Budokan toch bijna ook voor die Europese Dylan-liefhebbers een toursouvenir. 

Pas acht maanden na de Japanse release ging Dylans platenmaatschappij overstag en werd Bob Dylan At Budokan ook in Europa en Amerika uitgebracht. De import van Japanse exemplaren had immers bewezen dat er een wereldwijde behoefte was aan exemplaren van dit album. En zo werd een simpel souvenir tot een gewild object en uiteindelijk een reguliere release is Dylans catalogus. Met dat in het achterhoofd is het niet zo vreemd dat Dylans platenmaatschappij denkt dat ‘men’ zit te wachten op The Complete Budokan 1978. De oorspronkelijke plaat verkocht in 1978 – ondanks de hoge (import-)prijs immers als een tiet, dus waarom anno 2023 niet?

De geschiedenis herhaalt zich: In Europa en Amerika verschijnen twee edities van The Complete Budokan 1978: een vier cd’s tellende boxset en een ‘samenvatting’ van veertien songs op een dubbelelpee. Daarnaast verschijnt er een 8 elpees tellende boxset van The Complete Budokan, maar alleen in Japan. Hoe groot zal dit keer de vraag naar import-exemplaren zijn? En als het overweldigend is, volgt er dan na enkele maanden ook weer een Amerikaanse en een Europese editie? Geen idee, uiteraard. Ik kan veel, maar niet in de toekomst kijken. 

Starend naar de nieuwe uitgave, de verschillende versies, de overvloed aan boeken, posters en flyers die bij de release zitten, krijg ik haast het vermoeden dat aanvankelijk -  net als in 1978 - deze nieuwe Budokan-release uitsluitend voor de Japanse markt bedoeld was, maar dat Dylans platenmaatschappij – om hetzelfde import-geklungel als in 1978 te voorkomen – twee van de drie edities van The Complete Budokan 1978 ook in Europa en Amerika uitbrengt.

Misschien moet ik zo maar naar The Complete Budokan 1978 kijken: een souvenir-release voor de Japanse markt, voor de mannen en vrouwen die er bij waren. Met dank aan de Europese releases krijg ik de kans om mee te luisteren.


Dylan kort #3776 (Complete Budokan 1978)



Op 17 november verschijnt The Complete Budokan 1978 van Bob Dylan. Deze vier cd's tellende boxset bevat opnamen van Dylans concerten op 28 februari en 1 maart 1978. Opnamen van deze twee concerten verschenen eerder op het dubbelalbum Bob Dylan At Budokan. The Complete Budokan 1978 verschijnt in een luxe box, inclusief boekwerk en replica's van posters, flyers, toegangskaartjes en tourboek. 

'The Man In Me' van 1 maart 1978 is te beluisteren op YouTube, luister hier.

Disc 1:

1 A Hard Rain's A-Gonna Fall (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:33
2 Repossession Blues (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 2:49
3 Mr. Tambourine Man (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 5:27
4 I Threw It All Away (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 5:25
5 Shelter from the Storm (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:44
6 Love Minus Zero / No Limit (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:16
7 Girl from the North Country (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 5:03
8 Ballad of a Thin Man (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:45
9 Maggie's Farm (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 5:05
10 To Ramona (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:40
11 Like a Rolling Stone (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 6:34
12 I Shall Be Released (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:29
13 Is Your Love in Vain? (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 5:01
14 Going, Going, Gone (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:04

Disc 2:

1 One of Us Must Know (Sooner or Later) [Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978] 4:32
2 Blowin' in the Wind (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:32
3 Just Like a Woman (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 5:02
4 Oh, Sister (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:40
5 Simple Twist of Fate (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:16
6 You're a Big Girl Now (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 5:33
7 All Along the Watchtower (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:13
8 I Want You (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 2:32
9 All I Really Want to Do (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 3:57
10 Tomorrow Is a Long Time (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 4:24
11 Don't Think Twice, It's All Right (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 5:08
12 Band Introductions (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 2:41
13 It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding) [Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978] 6:34
14 Forever Young (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 7:18
15 The Times They Are A-Changin' (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - February 28, 1978) 5:02

Disc 3:

1 A Hard Rain's A-Gonna Fall (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:05
2 Love Her With A Feeling (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 2:53
3 Mr. Tambourine Man (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 5:04
4 I Threw It All Away (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 5:17
5 Love Minus Zero / No Limit (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:05
6 Shelter from the Storm (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:52
7 Girl from the North Country (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:18
8 Ballad of a Thin Man (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:49
9 Maggie's Farm (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 5:31
10 One More Cup Of Coffee (Valley Below) [Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978] 3:29
11 Like a Rolling Stone (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 6:51
12 I Shall Be Released (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:23
13 Is Your Love in Vain? (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:15
14 Going, Going, Gone (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:04

Disc 4:

1 One of Us Must Know (Sooner or Later) [Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978] 4:44
2 Blowin' in the Wind (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:36
3 Just Like a Woman (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 5:07
4 Oh, Sister (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:57
5 I Don't Believe You (She Acts Like We Never Have Met) [Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978] 4:23
6 You're a Big Girl Now (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:59
7 All Along the Watchtower (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 3:27
8 I Want You (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 2:43
9 All I Really Want to Do (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 3:50
10 Knockin' On Heaven's Door (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 4:10
11 The Man in Me (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 3:52
12 Band Introductions (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 1:56
13 It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding) [Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978] 6:39
14 Forever Young (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 7:50
15 The Times They Are A-Changin' (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan - March 1, 1978) 5:12

aanvulling 16:30 uur: uitsluitend in Japan verschijnt ook een 8 elpees tellende editie van The Complete Budokan 1978. Daarnaast verschijnt de dubbelelpee Another Budokan 1978 met 14 niet eerder uitgebrachte songs. Voor meer informatie, zie Bob Dylans website, hier.

Nieuwe studio-opnamen van 'Simple Twist Of Fate', 'Gotta Serve Somebody' en 'Masters Of War' worden binnenkort door Christie's geveild. Het gaat als een jaar geleden bij de veiling van 'Blowin' In The Wind', om door T-Bone Burnett geproduceerde opnamen op Iconic disc. Van iedere song is slechts één exemplaar beschikbaar en net als een jaar geleden is de Dylanliefhebber met een normaal budget afhankelijk van de koper van deze schijven of de muziek in de toekomst al dan niet beschikbaar komt. Vooral met dank aan Burnetts vergelijking met schilderijen in artikel op de website van Variety moet ik steeds maar denken aan die ene regel uit Dylans 'Visions Of Johanna': 

Inside the museums, Infinity goes up on trial

En nog meer aan wat Dylan in 1965 zei tijdens een interview met Nora Ephron en Susan Edmiston:

Great paintings shouldn’t be in museums. Have you ever been in a museum? Museums are cemeteries. Paintings should be on the walls of restaurants, in dime stores, in gas stations, in men’s rooms. Great paintings should be where people hang out.

Het artikel op de website van Variety vind je hier.

Lijstje: de tien beste Dylansongs, zie hier.

Dylan kort #3775

Net verschenen: fanzines Isis issue 223 en The Bridge issue 76. 

Mixing Up The Medicine: eind oktober verschijnt, zoals eerder gemeld, het ruim 600 pagina's tellende boek Mixing Up The Medicine. Nieuw is dat rond diezelfde tijd ook een verzamelalbum met deze titel verschijnt op cd en elpee. De tracklist is weinig verrassend en bevat - zeker gezien wat er op een cd past - wel erg weinig songs. De Dylanliefhebber zal niks nieuws vinden op Mixing Up The Medicine, zo lijkt het. Een wat vreemde keuze aangezien dit album een titel, releasemaand en coverfoto deelt met het boek waar - schat ik zo in - iedere Dylanliefhebber reikhalzend naar uitkijkt. De tracklist van Mixing Up The Medicine:

1. The Times They Are A-Changin'

2. Blowin' In The Wind

3. Like A Rolling Stone

4. Subterranean Homesick Blues

5. All Along The Watchtower

6. Lay Lady Lay

7. Forever Young (Slow Version)

8. Tangled Up In Blue

9. Hurricane

10. Knockin' On Heaven's Door

11. Make You Feel My Love

12. Things Have Changed

~ * ~ * ~


[Kringloopwinkel Amersfoort]

Dylan kort #3774

Uncut 317 met de cd met daarop het mede door Dylan geschreven 'Don't Make Her Cry' van Buddy & Julie Miller is inmiddels ook in Nederland te verkrijgen. (zie hier) Het album In The Throes van Buddy & Julie Miller waar 'Don't Make Her Cry' opataat, verschijnt op 22 september.

28 september verschijnt het lang verwachte tweede deel van Clinton Heylins Dylan-biografie. Het boek is inmiddels bij de meeste boekwinkels al te bestellen.

Het is vandaag 28 augustus:

28 augustus 1963: Tijdens de befaamde Mars op Washington speelt Bob Dylan enkele songs. Een fragment van Dylans optreden is te horen op de Folkways elpee We Shall Overcome!

28 augustus 1964: In het Delmonico hotel in New York laat Bob Dylan The Beatles kennis maken met marijuana.

28 augustus 1965: eerste optreden met band na het Newport Folk Festival in Forest Hill Tennis Stadium, New York City met - na de pauze - Robbie Robertson (gitaar), Al Kooper (toetsen), Harvey Brooks (bas) en Levon Helm (drums).

Dylan kort #3773

Nieuwe concertdata: in het najaar trekken Bob Dylan en band door Amerika voor concerten. De eerste concertdata - 17 concerten in oktober - staan inmiddels op Dylans website, zie hier. Meer data volgen later.

San Francisco Sounds is een nieuwe documentaire over de muziek uit San Francisco uit de periode 1966 - 1976. In de trailer is Bob Dylan kort te zien, zie hier.

Bob Dylan in de studio (video): 'The Man In Me', zie hier. [met dank aan Rob]

'(...) de kamer waarin werkelijk alles, elke kleur, elk meubelstuk, elke foto aan de muur, van Bette Davis, van Bob Dylan, hun favoriete strandje op het Isle of Man, de oude vuurtoren in Dungeness waar ze ooit hadden geëxperimenteerd met een andere vakantiebestemming (...)' Sebastian Barry - De verre voortijd [met dank aan Alja]

Cinderella, she seems so easy
“It takes one to know one,” she smiles
And puts her hands in her back pockets
Bette Davis style

- Bob Dylan - 'Desolation Row'

Dick Waterman in de liner notes van Father Of Folk Blues (1965) van Son House: 'And thank you to George and Paul and John and Ringo, and Mick and Brian, and The Supremes, and The Righteous Brothers, and Bobby - especially Bobby - because they're bringing it all back home and that's where it belongs.'


Jan M. Verburg in Deventer

Tot en met 17 september 2023 is in De Bergkerk in Deventer werk te zien van Jan M. Verburg. Afgelopen week heeft Hans de tentoonstelling bezocht en maakte onderstaande foto's, waarvoor dank.





Meer informatie over de tentoonstelling is hier te vinden.

Eerder schreef ik over een tentoonstelling van Verburg in de kerk in Lochem, zie hier.

reactie op aantekening # 8625 door Rein

 Ha Tom,

Al weer een tijd geleden dat we contact hadden. Ten eerste, ik vind je blog nog altijd geweldig en ik lees je nieuwe stukjes altijd met veel plezier. Ik schrijf dit naar aanleiding van je opinie betreffende de NET als uitgave van de Bootleg Series. Voor mij, als ik kon kiezen, zou ik eerst een Street Legal uitgave willen zien — alternate/outtakes, Rundown rehearsals, en live versies van de 1978 toer. Maar daarna toch wel de NET. Plus, er is verder niet zo meer over. En ik zou geen probleem hebben met NET # 1, NET # 2, etc.

Ik heb nu al meer dan 50 concerten van die toer gezien, allemaal in de VS, en hoewel die shows van wisselende kwaliteit waren, ben ik voortdurend onder de indruk van de evolutie van zang, songs en band door de jaren heen. Vooral beginnend met 1994 (misschien niet toevallig ook het jaar dat Bob stopte met drinken), is de kwaliteit heel hoog gebleven. Denk maar, Supper Club en “beyond.” Vanaf die tijd heb ik voor mezelf heel wat live compilaties gemaakt, eerst op cassette, daarna op CD, en dan met FLAC files. In het begin d.m.v. bootleg CDs en DVDylan.com (herinner je je Jan Tempelman nog?), daarna via het internet. Vaak was m’n focus op tours waar ik zelf lange stukken van heb meegemaakt, bv het hele West Coast gedeelte van voorjaar/zomer 1995, hele West Coast 2001, inclusief de eerste show in Tacoma (vlak na 9/11, met debuts van “Love and Theft”), en de vijf shows in het El Rea Theatre, LA, vlak na TOOM), om er maar een paar te noemen.

Maar, genoeg opgeschept. Om op m’n compilaties terug te komen, ik luister er nog graag naar, al had ik ze liever in soundboard kwaliteit in plaats van als “field recordings.” Er zitten natuurlijk wel wat mooie soundboards tussen. En ja, voor de Bootleg Series zouden complete concerten ook wel mooi zijn, maar naar mijn smaak zijn er niet veel die van begin tot einde op herhaling het beluisteren waard zijn. Het zijn niet de “fillers,” de “war horses,” denk Rolling Stone, Watchtower, Highway 61, maar de meer unieke nummers (Every Grain, McTell, etc.), en ook de betere covers waar het mij om gaat. En, als het om de Bootleg Series gaat, zie ik alles liefst in chronologische volgorde — alles door elkaar gemixt werkt niet. Ze kunnen alles best in elkaar laten vloeien. En ook naar mijn smaak zijn de ballads beter dan de rockers.

Ok Tom, dit is dan mijn “ten cents” wat de NET als onderdeel van de Bootleg Series betreft. Ik ben benieuwd wat je ervan vind.

Het allerbeste en “keep up the good work.”

Rein

Bob Dylans Real Live of hoe het lezen van een hypesticker de oren opnieuw openzet

De meest gestelde vraag van mensen die geconfronteerd worden met mijn verzamelwoede is de waaromvraag. Waarom meerdere malen hetzelfde album kopen? is een voorbeeld van zo'n veel gestelde vraag. Een goede vraag die niet altijd makkelijk te beantwoorden is. Het meest eerlijke antwoord is misschien dit: om mezelf te leren kennen. Ik vraag me vaak af waarom ik nou zo door die muziek van Dylan gegrepen word. Ik wil de schoonheid van de muziek begrijpen om mezelf te begrijpen. Om de muziek te begrijpen helpt het verzamelen. Neem bijvoorbeeld Real Live, Bob Dylans album met opnamen van zijn Europese tournee van 1984. Dat album staat al een aantal malen in de kast, zowel op elpee als op cd en toch kocht ik onlangs nogmaals Real Live. Reden: de hypesticker op de voorzijde van de hoes van de elpee. Zo'n sticker heeft natuurlijk als doel om potentiële kopers te verleiden om de portemonnee te trekken, maar zo'n sticker kan, zo'n veertig jaar na dato, ook een bron van informatie zijn. Het eerste dat opvalt is dat de sticker namen van drie muzikanten noemt: Mick Taylor, Ian McLagan en Carlos Santana. Wat vreemd is dat alleen gitarist Mick Taylor en toetsenist Ian McLagan uit Dylans tourband worden genoemd en bassist Gregg Sutton en drummer Colin Allen worden vergeten. Mogelijk heeft dit te maken met de naamsbekendheid van Mick Taylor als voormalig lid van The Rolling Stones en McLagan als toetsenist van The (Small) Faces. Gregg Sutton en Colin Allen waren anno 1984 minder bekende namen dan Mick Taylor en Ian McLagan. 

Toch vreemd dan McLagans naam, ondanks zijn naamsbekendheid, op zowel deze hypesticker als op de binnenhoes van Real Live fout wordt geschreven. Nog vreemder is misschien het noemen van Carlos Santana, de gitarist speelde in het voorprogramma van Dylan tijdens de tournee van 1984 en speelde iedere avond een of meerder nummers mee tijdens Dylans set. Toch is hij op slechts één song op Real Live te horen. Waarom dan Santana vermelden op de sticker? Misschien in de hoop Santana-liefhebbers te kunnen verleiden ook Real Live te kopen?

Zijsprong: is er eigenlijk van Santana een album met concertopnamen van de tour van 1984 verschenen? En zo ja, hoeveel Dylanliefhebbers hebben dat album aangeschaft?

Terug naar de hypesticker op de hoes van Real Live.

De meeste aandacht wordt opgeëist door de tekst net boven de namen van de muzikanten. Real Live bevat concertopnamen van 10 songs, toch heeft de hypesticker het niet over het feit dat het album 10 songs bevat of welke songs er op het album te vinden zijn, maar over het feit dan van maar liefst 8 (van de 10) songs op Real Live er nooit eerder een concertopname is uitgebracht. Deze sticker lijkt daarmee te bevestigen wat je hier en daar in de Dylanliteratuur leest: de tracklist van Real Live is samengesteld met als uitgangspunt dat het album (vooral) songs moest bevatten waarvan nooit eerder een concertopname officieel werd uitgebracht. Als dat inderdaad het uitgangspunt is, ga je toch wat anders kijken naar de tracklist. Tegelijkertijd ga ik me afvragen van welke twee songs eerder een concertopname is uitgebracht. Real Live is Dylans vierde album met concertopnamen. Het antwoord op de vraag om welke twee songs het gaat is dus makkelijk te vinden door de tracklist van Real Live naast de tracklists van de drie eerdere live-albums te leggen. Wie dat doet, ontdekt dat iemand heeft zitten snurken (of jokken of...)

'Highway 61 Revisited' verscheen eerder op Before The Flood. 'Maggie's Farm' is te vinden op zowel Hard Rain als Bob Dylan At Budokan. 'It Ain't Me, Babe' staat op de tracklist van Before The Flood en concertopnamen van 'Ballad Of A Thin Man' zijn te vinden op Before The Flood en Bob Dylan At Budokan.

Van niet 8, maar 6 Dylan-classics werd dus nooit eerder een concertopname uitgebracht. Nog steeds een mooie score, maar toch vreemd dat er toch echt sprake is van 8 songs op de sticker.

Tot slot de kleine lettertjes onderaan. Het is altijd belangrijk om de kleine lettertjes te lezen. Wat dat betreft zijn hypestickers net contracten. Daar staat: 'Also on cassette'. Het meest belangrijke bij deze kleine lettertjes, zoals wel vaker, is niet wat er staat, maar wat er niet staat. Real Live is in eerste instantie uitgebracht op elpee en cassette, niet op cd. Dat betekent dat bij het samenstellen van de tracklist een geluidsdrager met twee kanten het uitgangspunt is geweest. De tracklist is dus duidelijk op gesplitst in een A- en een B-kant. Er is tijdens het samenstellen van het album geen rekening gehouden met een cd-uitgave waarbij alle songs achter elkaar doorspelen. Het maakt tijdens het luisteren nogal uit of de ongehoord sterke en herschreven 'Tangled Up In Blue' direct na 'It Ain't Me, Babe' - zoals op de cd - of aan het begin van kant B, dus na het omdraaien van de plaat, aan het begin van het tweede deel te horen is. Pietluttig? Misschien, maar ik ben er van overtuigd dat 'Tangled Up In Blue' op de elpee beter tot z'n recht komt dan op de cd. De reden: de plaatsing van de song op de tracklist.

Om het af te ronden: in 'aantekening #8625' schreef ik onlangs de allereerste editie van het muziektijdschrift Q te hebben gekocht. Dat tijdschrift, verschenen in oktober 1986, bevat een gids met informatie over titels die dan op het nog nieuwe medium cd zijn verschenen. Een van de genoemde Dylan-titels in dat gidsje is Real Live

aantekening #8625

He's the only artist I've ever met who genuinely didn't seem to care what impression I took away. Mick Jagger wants to be feared, Bruce Springsteen wants to be loved and Sting badly wants to be admired.

Bob Dylan, ladies and gentlemen, doesn't give a shit.

- David Hepworth -

De eerste zondag van augustus, de dag van de boekenmarkt in Deventer, is weer achter de rug. Als ik de sound bites die ieder jaar de boekenliefhebbers naar Deventer moeten lokken mag geloven, gaat het om de grootste boekenmarkt van Europa, maar sinds corona is de Deventer boekenmarkt niet meer de Deventer boekenmarkt. Niet alleen is het aantal kramen drastisch afgenomen ten opzichte van pre-corona, ook is de kwaliteit van de aangeboden waar dalende. De markt was een teleurstelling.

Een bezoek aan een kringloopwinkel, eerder deze week, leverde meer op dan de grote boekenmarkt. Wonderlijk, van een niet bovengemiddeld grote kringloopwinkel in een middelgrote stad kom ik met meer boeken en tijdschriften thuis dan van een markt met honderden kramen vol boeken. Als dat niet de (boeken-)wereld op z'n kop is, weet ik het ook niet meer.

Goed, kringloopwinkelvondst nummer één is een flinke stapel muziektijdschriften met artikelen over Bob Dylan waaronder de allereerste editie van het Engelse muziektijdschrift Q uit oktober 1986. Voor dit blad sprak David Hepworth in juli 1986 met Dylan. Niet dat Dylan op zijn praatstoel zat, maar de paar fragmenten interview die in de vijf pagina's zijn terug te vinden zijn wel aardig. Hepworth wijst Dylan er op dat elders in New York een Dylan-imitatiewedstrijd gaande is, dat de auteur overweegt een kijkje te nemen. Hepworth:

Earlier that evening in his dressingroom I’d mentioned the contest to him, saying I intended to drop by. He shook his head.

“It’s crazy, isn’t it? How would you feel if they were doing that about you?”

This is not something I often consider, Bob, but, well, flattered at first and then maybe a bit

spooked. Don’t you like the flattery?

“No, because you do get spooked by it and so you can’t afford to get flattered by it. You can

get trapped if you fall victim to flattery.”

Het toeval wil dat ik net Nothing is Real: The Beatles Were Underrated And Other Sweeping Statements About Pop van diezelfde David Hepworth heb gelezen. Goed boek. Een aanrader. En nu dus dat artikel in de allereerste Q. Was Dylan voor het interview al bekend met de schrijver Hepworth? Stemde hij in met een interview om een nieuw tijdschrift een opkontje te geven? Geen idee. 

Juli 1986, het is de tijd van de True Confessions Tour, van Tom Petty & The Heartbreakers als begeleidingsband. de tijd waarin de Never Ending Tour nog in de toekomst ligt en toch, met de wijsheid achteraf, is iets van die Never Ending Tour ook al in 1986 te horen.

The Never Ending Tour, hoe vaak heb jij al een Dylanliefhebber horen verzuchten dat het tijd wordt voor een aflevering van The Bootleg Series waarbij deze van juni 1988 tot en met december 2019 durende tournee centraal zal staan? Ik kan het aantal keren niet meer op mijn vingers tellen. 

Er is een tijd geweest dat ik wel wat voelde voor zo'n Bootleg Series, maar ik moet zeggen dat ik meer en meer mijn twijfels heb. Luister bijvoorbeeld nog eens naar de concert-cd in Fragments. Voor mij werkt het niet. Wel als losse songs, niets als album. Dat komt doordat de songs overal en nergens vandaag gehaald zijn. Je kunt een opname uit voorjaar 1998 niet naast een opname van zomer 2017 zetten en denken dat de een vloeiend in de ander zal overlopen. 

Natuurlijk kan de Never Ending Tour wel aandacht krijgen als een deel van The Bootleg Series, maar dan moeten er complete concerten worden uitgebracht, geen compilatie met her en der weggeplukte concertopnamen, als je het mij vraagt. Maar welke concerten moeten er dan gekozen worden?

In een van de kringloop-tijdschriften staat: 'Bob Dylan played 59 different songs during his 85 live shows in 2013.' Beter kan het probleem van de keuzestress als het gaat om de Never Ending Tour als deel van The Bootleg Series niet geïllustreerd worden lijkt mij. Welk concert? Welke gespeelde songs verdienen een plek? Welk concert je ook kiest, altijd blijft de pijn van wat gekozen is.

Terwijl ik dit schrijf, draait een opname van een 2001-concert. Na een uitstekende 'Mr. Tambourine Man' volgde een matige 'It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding)', simpelweg doordat Dylan de woorden van het eerste couplet kwijt was. Hij herstelde zich wel, maar toch...

Wanneer als deel van The Bootleg Series alleen volledige concerten worden uitgebracht, zal de schitterende 'Mr. Tambourine Man' die ik net gehoord heb nooit officieel worden uitgebracht doordat 'It's Alright, Ma' onder de maat is.

Soms denk ik wel eens dat de Never Ending Tour niet in The Bootleg Series thuishoort. Misschien moeten die concertopnamen simpelweg 'circuleren onder liefhebbers', zoals dat dan zo mooi heet, waarbij een opname na één keer beluisteren weer weggedaan wordt. Op die manier is het luisteren haast als het bezoeken van een concert: voorbij voordat je het doorhebt, herhaling uitgesloten.

Even terug naar de kringloopwinkel want naast de tijdschriften kocht ik ook het boek Milton Glaser Graphic Design. Glasers Dylan-poster staat niet alleen op het omslag, maar ook in het boek. Die poster is natuurlijk bij iedere Dylanliefhebber bekend. Het is dan ook niet zozeer deze afbeelding die het boek interessant maakt, maar wat Milton Glaser over die Dylanposter zegt: This particular piece is probably the most familiar of my works, if only for the fact that nearly six million were produced for enclosure in a Dylan album. 

Zes miljoen! En dat is waar de teller op stond in 1973, het moment waarop dit boek verscheen. Hoeveel posters zijn er nu, 50 jaar later, in omloop?

Dat Dylanalbum waar de Glaser-poster bijzat is natuurlijk de Amerikaanse editie van Bob Dylan's Greatest Hits

Dat brengt mij terug bij David Hepworth. In Nothing Is Real betoogt hij dat de gemiddelde popmuzikant / band over enkele decennia nog herinnerd zal worden voor hooguit twaalf songs. In veel gevallen zelfs minder. Die twaalf songs, aldus Hepworth, zijn in de meeste gevallen identiek aan de tracklist van een Greatest Hits-album van bewuste artiest. Waarschijnlijk heeft hij wel een punt. Vraag mij zo veel mogelijk songs van bijvoorbeeld Elton John of ABBA te noemen en ik zal niet verder komen dan wat ik in de loop der jaren op de radio voorbij heb horen komen. Dat is grofweg de tracklist van een Greatest Hits

Grote uitzondering voor de 12 songs-regel, aldus Hepworth, is Bob Dylan. Hij gaat niet uitvoerig in op waarom Dylan de uitzondering is, 'dat spreekt toch voor zich', lijkt hij te suggereren en eigenlijk kan ik mij daar wel in vinden. Bob Dylan is, zoals wel vaker, de uitzondering die de regel bevestigt. Over enkele decennia zullen mensen nog steeds zowel de componist als de muzikant Bob Dylan kennen, daar ben ik van overtuigd. Kwaliteit wordt niet vergeten.

Terug naar die concertopname die door mijn koptelefoon mijn oren ingepompt wordt. Dylan & band zijn inmiddels bijna toe aan de encores. In het tweede deel van het concert, het elektrische deel na de akoestische opening, wordt een aangename 'Positively 4th Street' gevolgd door een verrassend fris en nieuw klinkende 'Floater (To Much To Ask)' en daarmee begin ik weer te twijfelen of - ondanks die misser aan het begin van 'Its Alright, Ma (I'm Only Bleeding)' - dit toch niet een officiële release verdient. Het blijft lastig, 'High Water' is erg goed, 'Tangled Up In Blue' niet. 'Mississippi' oké, 'Rainy Day Women #12 & 35' niet de moeite van het beluisteren waard. 

Misschien moet het maar blijven zoals het is. Op zo maar een zaterdagmiddag luister ik naar een concert van ruim twintig jaar geleden. Tijdens het luisteren is het mogelijk het beste wat ik ooit gehoord heb, maar na het wegsterven van de laatste noten is het ook klaar, kan de opname opgeborgen worden om voorlopig te vergeten en pas als het helemaal vergeten is, kan ik weer opnieuw luisteren, met nieuwe oren.