Bob Dylans Real Live of hoe het lezen van een hypesticker de oren opnieuw openzet

De meest gestelde vraag van mensen die geconfronteerd worden met mijn verzamelwoede is de waaromvraag. Waarom meerdere malen hetzelfde album kopen? is een voorbeeld van zo'n veel gestelde vraag. Een goede vraag die niet altijd makkelijk te beantwoorden is. Het meest eerlijke antwoord is misschien dit: om mezelf te leren kennen. Ik vraag me vaak af waarom ik nou zo door die muziek van Dylan gegrepen word. Ik wil de schoonheid van de muziek begrijpen om mezelf te begrijpen. Om de muziek te begrijpen helpt het verzamelen. Neem bijvoorbeeld Real Live, Bob Dylans album met opnamen van zijn Europese tournee van 1984. Dat album staat al een aantal malen in de kast, zowel op elpee als op cd en toch kocht ik onlangs nogmaals Real Live. Reden: de hypesticker op de voorzijde van de hoes van de elpee. Zo'n sticker heeft natuurlijk als doel om potentiële kopers te verleiden om de portemonnee te trekken, maar zo'n sticker kan, zo'n veertig jaar na dato, ook een bron van informatie zijn. Het eerste dat opvalt is dat de sticker namen van drie muzikanten noemt: Mick Taylor, Ian McLagan en Carlos Santana. Wat vreemd is dat alleen gitarist Mick Taylor en toetsenist Ian McLagan uit Dylans tourband worden genoemd en bassist Gregg Sutton en drummer Colin Allen worden vergeten. Mogelijk heeft dit te maken met de naamsbekendheid van Mick Taylor als voormalig lid van The Rolling Stones en McLagan als toetsenist van The (Small) Faces. Gregg Sutton en Colin Allen waren anno 1984 minder bekende namen dan Mick Taylor en Ian McLagan. 

Toch vreemd dan McLagans naam, ondanks zijn naamsbekendheid, op zowel deze hypesticker als op de binnenhoes van Real Live fout wordt geschreven. Nog vreemder is misschien het noemen van Carlos Santana, de gitarist speelde in het voorprogramma van Dylan tijdens de tournee van 1984 en speelde iedere avond een of meerder nummers mee tijdens Dylans set. Toch is hij op slechts één song op Real Live te horen. Waarom dan Santana vermelden op de sticker? Misschien in de hoop Santana-liefhebbers te kunnen verleiden ook Real Live te kopen?

Zijsprong: is er eigenlijk van Santana een album met concertopnamen van de tour van 1984 verschenen? En zo ja, hoeveel Dylanliefhebbers hebben dat album aangeschaft?

Terug naar de hypesticker op de hoes van Real Live.

De meeste aandacht wordt opgeëist door de tekst net boven de namen van de muzikanten. Real Live bevat concertopnamen van 10 songs, toch heeft de hypesticker het niet over het feit dat het album 10 songs bevat of welke songs er op het album te vinden zijn, maar over het feit dan van maar liefst 8 (van de 10) songs op Real Live er nooit eerder een concertopname is uitgebracht. Deze sticker lijkt daarmee te bevestigen wat je hier en daar in de Dylanliteratuur leest: de tracklist van Real Live is samengesteld met als uitgangspunt dat het album (vooral) songs moest bevatten waarvan nooit eerder een concertopname officieel werd uitgebracht. Als dat inderdaad het uitgangspunt is, ga je toch wat anders kijken naar de tracklist. Tegelijkertijd ga ik me afvragen van welke twee songs eerder een concertopname is uitgebracht. Real Live is Dylans vierde album met concertopnamen. Het antwoord op de vraag om welke twee songs het gaat is dus makkelijk te vinden door de tracklist van Real Live naast de tracklists van de drie eerdere live-albums te leggen. Wie dat doet, ontdekt dat iemand heeft zitten snurken (of jokken of...)

'Highway 61 Revisited' verscheen eerder op Before The Flood. 'Maggie's Farm' is te vinden op zowel Hard Rain als Bob Dylan At Budokan. 'It Ain't Me, Babe' staat op de tracklist van Before The Flood en concertopnamen van 'Ballad Of A Thin Man' zijn te vinden op Before The Flood en Bob Dylan At Budokan.

Van niet 8, maar 6 Dylan-classics werd dus nooit eerder een concertopname uitgebracht. Nog steeds een mooie score, maar toch vreemd dat er toch echt sprake is van 8 songs op de sticker.

Tot slot de kleine lettertjes onderaan. Het is altijd belangrijk om de kleine lettertjes te lezen. Wat dat betreft zijn hypestickers net contracten. Daar staat: 'Also on cassette'. Het meest belangrijke bij deze kleine lettertjes, zoals wel vaker, is niet wat er staat, maar wat er niet staat. Real Live is in eerste instantie uitgebracht op elpee en cassette, niet op cd. Dat betekent dat bij het samenstellen van de tracklist een geluidsdrager met twee kanten het uitgangspunt is geweest. De tracklist is dus duidelijk op gesplitst in een A- en een B-kant. Er is tijdens het samenstellen van het album geen rekening gehouden met een cd-uitgave waarbij alle songs achter elkaar doorspelen. Het maakt tijdens het luisteren nogal uit of de ongehoord sterke en herschreven 'Tangled Up In Blue' direct na 'It Ain't Me, Babe' - zoals op de cd - of aan het begin van kant B, dus na het omdraaien van de plaat, aan het begin van het tweede deel te horen is. Pietluttig? Misschien, maar ik ben er van overtuigd dat 'Tangled Up In Blue' op de elpee beter tot z'n recht komt dan op de cd. De reden: de plaatsing van de song op de tracklist.

Om het af te ronden: in 'aantekening #8625' schreef ik onlangs de allereerste editie van het muziektijdschrift Q te hebben gekocht. Dat tijdschrift, verschenen in oktober 1986, bevat een gids met informatie over titels die dan op het nog nieuwe medium cd zijn verschenen. Een van de genoemde Dylan-titels in dat gidsje is Real Live.