50th Anniversary Collection: 1970 - deel 1


1970 is een jaar waar binnen de Dylanwereld soms te makkelijk overheen gekeken wordt. Het is het jaar waarin Bob Dylan twee albums uitbracht: Self Portrait en New Morning. De laatste keer dat er twee Dylan-albums in hetzelfde kalenderjaar verschenen was in 1965.
Self Portrait is vanaf dag één – het album verscheen in juni 1970 – altijd het stiefkindje in Dylans oeuvre geweest. Waar over albums als Highway 61 Revisited en Blonde On Blonde altijd de loftrompet werd geblazen, kreeg Self Portrait standaard een rotschop, mede met dank aan de recensie van dit album van nitwit Greil Marcus. Ik zal niet beweren dat Self Portrait naar mijn smaak tot het neusje van de zalm gerekend moet worden, maar het album is wel vele malen beter dan de reputatie doet vermoeden.
Het verschijnen van New Morning rond oktober 1970 werd door veel critici gezien als een geslaagde poging om het debacle Self Portrait te vergeten. Inmiddels weten we dat Bob Dylan al lang aan New Morning werkte voor Self Portrait werd neergesabeld door de schrijvende pers en dat er dus geen sprake is van een poging van Dylans kant om met New Morning zijn reputatie wat op te krikken na de deuk die diezelfde reputatie opliep na het uitbrengen van Self Portrait. New Morning werd door critici binnengehaald als een klein meesterwerk, een return to form, maar die positieve blik op New Morning verdween gedurende de jaren zeventig al snel bij menig Dylan-liefhebber en criticus.
 
Na Dylans overstap van platenmaatschappij Columbia naar Asylum in 1973, bracht de eerste het album Dylan uit, een album vol outtakes van sessies voor Self Portrait en New Morning. Dit outtakes-album deed de reputatie van met name Self Portrait weinig goed.
De diskwalificatie van met name Self Portrait werd in 2013 deels teniet gedaan met het verschijnen van Another Self Portrait, het tiende deel van The Bootleg Series, grotendeels gevuld met outtakes van Self Portrait en New Morning.
En nu is er de drie dubbel-cd 50th Anniversary Collection: 1970 vol niet eerder uitgebrachte opnamen: outtakes van de sessies voor Self Portrait en New Morning. 50th Anniversary Collection: 1970 is uitgebracht in een extreem kleine oplage. De uitgave is er dan ook niet zozeer om de muziek aan de liefhebbers te laten horen, maar om de copyrights van deze opnamen te behouden. Consequentie van deze keuze is dat een deel van de exemplaren van deze uitgave door bloedhonden wordt opgekocht om deze vervolgens voor exorbitante prijzen door te verkopen en dat het overgrote deel van de Dylan-liefhebbers – hoewel deze best bereid zijn een redelijke prijs voor de muziek te betalen – door hun behoefte de muziek te horen gedwongen wordt te grijpen naar een download van 50th Anniversary Collection: 1970. De denkwijze achter de kleine oplage begrijp ik, maar dat wil niet zeggen dat ik dit ook de beste optie vind voor het behouden van de copyrights van deze opnamen, verre van zelfs, maar dat is voor een andere keer. Nu gaat het om de muziek.
Je mag er van uit gaan dat de beste opnamen al gebruikt zijn voor Self Portrait, New Morning en Another Self Portrait, maar dat neemt niet weg dat er zeker nog enkele juweeltjes te vinden zijn op 50th Anniversary Collection: 1970.
 
sessie 3 maart 1970
De vierde sessie voor Self Portrait. Van deze sessie verschenen onder andere “Little Sadie” en “It Hurts Me Too” op Self Portrait en “Pretty Saro” en “These Hands” op Another Self Portrait. Volgens verschillende bronnen nam Dylan tijdens deze sessie het van Otis Redding bekende “Sitting On The Dock Of The Bay” op, maar, als dit al werd opgenomen, deze opname blijft in de kluizen liggen. 50th Anniversary Collection: 1970 bevat zes opnamen van deze sessie.
 
1. I Can’t Help but Wonder Where I’m Bound
2. Universal Soldier – Take 1
3. Spanish Is the Loving Tongue – Take 1
4. Went to See the Gypsy – Take 2
5. Went to See the Gypsy – Take 3
6. Woogie Boogie
 
De opname van het door Tom Paxton geschreven “I Can’t Help but Wonder Where I’m Bound” is kort en aangenaam. Een song om in te zingen? Dit had prima op Another Self Portrait gekund. “Universal Soldier” klinkt wat minder serieus. Bob Dylan lijkt simpelweg lol te hebben met een door een ander geschreven song en toevallig loopt er een opnametape mee. Grappig om een keer te horen, meer niet.
“Spanish Is the Loving Tongue”, de eerste take. Piano en een Spaanse gitaar. Dit wijkt niet heel erg af van de  versies van de single “Watching The River Flow” of Another Self Portrait. Mooi, maar net niet.
Take 2 van “Went To See The Gypsy” is de eerste echte verrassing. Een uitstekend gezongen versie voortgedreven door een staccato gespeeld orgel, inclusief hier en daar wat mondharmonica. Heerlijk dit.
Take 3  van “Went To See The Gypsy” begint met mondharmonica. Het orgel heeft een andere rol gekregen dan in take 2. Dit ligt al iets dichter bij de van New Morning bekende versie. Instrumentaal iets minder verrassend dan take 2, maar vocaal sterker.
Piano en gitaar, dat is het instrumentale “Woogie Boogie”. Het loopt nog niet allemaal even soepel, maar dat geeft deze opname wel wat aardigs. Leuk om eens te horen.
 
sessie 4 maart 1970
Van deze sessie zijn drie songs, na het toevoegen van overdubs, op Self Portrait terechtgekomen: “Days Of ‘49”, “Wigwam” en “Early Morning Rain”. Maar liefst acht songs van deze sessie verschenen op Another Self Portrait, waaronder “Railroad Bill”, “This Evening So Soon” en het schitterende “Thirsty Boots”.
 
1. Went to See the Gypsy – Take 4
2. Thirsty Boots – Take 1
 
Deze vierde take van “Went To See The Gypsy” ligt in het verlengde van de boven besproken derde take. Een drum en tamboerijn is in deze take nadrukkelijk aanwezig. Dit nodigt uit om alle versies van “Went To See The Gypsy” in chronologische volgorde op een cd’tje te branden, in de auto te stappen, dat cd’tje in de speler te schuiven, de volumeknop open te draaien en richting zee te rijden.
Vier takes nam Bob Dylan van “Thirsty Boots” op, waarvan er drie compleet zijn, aldus sessiongraaf Michael Krogsgaard. Take 2 of 4 staat op Another Self Portrait, hier is take 1. Deze eerste poging is bijna net zo mooi als die op Another Self Portrait. Een leuke aanvulling op wat al is uitgebracht. Kippenvel.
 
sessie 5 maart 1970
Van deze sessie kwamen twee versies van “Alberta”, “Gotta travel On” en “All The Tired Horses” op Self Portrait terecht. Een alternatieve take van “Alberta” en een overdub-loze versie van “All The Tired Horses” van deze sessie verschenen op Another Self Portrait.
Wat deze sessie sterk onderscheid van de voorgaande twee sessies is de aanwezigheid van drie zangeressen. Maar liefst acht songs van de sessie van 5 maart zijn te vinden op 50th Anniversary Collection: 1970.
 
1. Little Moses – Take 1
2. Alberta – Take 2
3. Come All You Fair and Tender Ladies – Take 1
4. Things About Comin’ My Way – Takes 2 & 3
5. Went to See the Gypsy – Take 6
6. Untitled 1970 Instrumental #1
7. Come a Little Bit Closer – Take 2
8. Alberta ¬– Take 5
 
“Little Moses” wordt gedomineerd door de op de voorgrond tredende zangeressen die tussen de regels antwoorden op Dylans zang. Het blijft bij korte poging, een probeersel dat niet goed uit de verf komt.
De tweede take van “Alberta” wijkt niet heel sterk af van de versie op Self Portrait. De bas zit mooi voor in de mix. Leuk, maar te weinig afwijkend van de bekende versie om van een belangrijke nieuwe ontdekking te spreken.
“Come All You Fair and Tender Ladies” is nieuw. Muzikaal past dit naar mijn gevoel eerder op New  Morning dan op Self Portrait, waar het voor opgenomen werd, maar waar het niet op terecht kwam. De achtergrondzang die zo nu en dan om de hoek komt kijken, knabbelt naar mijn smaak iets van de schoonheid van de opname af. Leuke opname.
“Things About Comin’ My Way” heeft Michael Krogsgaard onder de titel “My Previous Life” in zijn sessieoverzicht opgenomen. Een Tampa Red-blues. Heerlijk relaxed. Dit had niet misstaan op Self Portrait, naar mijn smaak.
Take 6 van “Went To See The Gypsy” heeft een swingend wandeltempo, hoe onlogisch dat misschien ook klinkt. Dit lijkt, in vergelijking met take 4, weer een stap verder verwijderd van de New Morning-versie. Dylan is duidelijk zoekende naar de juiste muziek voor “Gypsy”. Erg leuk dit, maar terecht niet de definitieve versie.
Na “Went To See The Gypsy” volgt een instrumental dat vaag bekend voorkomt, maar waar ik niet de vinger op kan leggen. Waar ken ik deze melodie van? Is dit zoeken naar de muziek voor een geschreven tekst? Leuk om een keertje te horen, maar geen juweeltje.
Bij het begin van “Come A Little Bit Closer” moet ik gelijk denken aan “La Bamba”. Helaas is het kort en incompleet.
Take 5 van “Alberta” begint met mondharmonica, net als take 2 wijkt deze take 5 van “Alberta” niet sterk af van wat we al kennen van Self Portrait. Deze take lijkt iets meer ingetogen te zijn. Toch wel een lekker nummer, dit.
 
Tot zover het eerste deel van de bespreking van 50th Anniversary Collection: 1970. Volgende keer beginnen we bij de sessie van 1 mei 1970, de sessie met George Harrison op gitaar. De sessie waarbij zowel veel oude Dylan-songs als songs voor New Morning voorbij kwamen.

Geen opmerkingen: