drie maal drie

Ik ben geen liefhebber van covers van Dylans songs. Dat is niks nieuws voor wie bekend is met de oude blog Bob Dylan in (het) Nederland(s). Op die blog schreef ik tussen december 2011 en mei 2020 een serie stukken over het beluisteren van ruim duizend door Bob Dylan geschreven en door andere artiesten gespeelde songs. Mijn conclusie toen was dat een zeer klein percentage van de beluisterde covers door de beugel kan, maar dat uiteindelijk niemand Dylan zingt zoals Dylan zelf. Ik ben sindsdien niet van gedachten veranderd, simpelweg omdat ik daar geen enkele aanleiding toe heb. Ik heb nog nooit een cover gehoord die kan tippen aan het origineel van Dylan. Een enkele kan misschien in de schaduw staan van Dylans versie, maar daarmee houdt het dan ook op.
En toch: als mij de vraag wordt gesteld tien albums te noemen van tien verschillende artiesten die ik mee zou nemen naar het spreekwoordelijke onbewoonde eiland, dat zitten daar drie albums bij met ieder drie door Bob Dylan geschreven songs. Hoe kan dat nou? Simpel: wanneer ik deze negen covers an sich beluister, hoor ik negen (net) niet gelukte pogingen om een Dylan-song goed op te nemen. Maar wanneer ik deze negen songs in de context van de drie albums waarop deze songs staan beluister, dan werkt het voor mij wel. Vreemd? Zeker. Maar dan: ik heb nooit beweerd normaal te zijn.
Welke drie album? Ik ga het zo vertellen. Eerst dit: deze drie albums zijn binnen een tijdspanne van grofweg een jaar veerschenen (zomer 1968 - zomer 1969). Dat kan geen toeval zijn, denk ik, al kan ik nog niet de vinger leggen op de conclusie die ik hier aan moet verbinden.

The Band - Music From Big Pink

Ik denk dat er geen Dylan-liefhebber is die geen zwak heeft voor het debuutalbum van Dylans oude begeleidingsband. Music From Big Pink is misschien wel het meest Dylaneske album waarop Dylan zelf niet te horen is. Goed, zijn vingerafdrukken zitten over de gehele plaat. Niet alleen schilderde hij de afbeelding op de voorzijde van de hoes, ook is hij (mede) verantwoordelijk voor het componeren van drie van elf songs op dit album. Music From Big Pink opent met het door Bob Dylan en Richard Manuel geschreven 'Tears Of Rage'. De meeste albums beginnen met een knaller, een lekkere binnenkomer, maar The Band koos voor een rustig nummer om hun debuut te openen. Kant 2 van Music From Big Pink sluit af met achtereenvolgens het door Bob Dylan en Rick Danko geschreven 'This Wheel's On Fire' en de Dylan-compositie 'I Shall Be Released' en wat zingt Richard Manuel die laatste song toch sterk. Verder bevat het album onder andere muzikale hoogtepunten als 'Lonesome Suzie', 'In A Station', 'Long Black Veil' en 'The Weight'. Er zijn mensen die twijfelen of Robbie Robertson 'The Weight' wel geschreven heeft, er wordt wel eens geopperd dat de song eigenlijk van Dylans hand is. Ik betwijfel het.

Music From Big Pink was nooit het album geworden zoals we dat nu kennen als The Band niet met Bob Dylan al die maanden in 1967 hadden lopen klooien aan de zogenaamde kelderopnamen.

Music From Big Pink is een van de meest opmerkelijke debuutalbums ooit. Na Music From Big Pink heeft The Band nog een aantal aardige dingen gedaan, maar nooit hebben ze meer kunnen tippen aan die eerste plaat. Een parel in de muziekgeschiedenis.

Fairport Convention - Unhalfbricking

Binnen de Britse folk rock explosie van eind jaren zestig kun je hier en daar duidelijk de invloed van Bob Dylan aanwijzen. Dat een aantal bands - waaronder Fairport Convention - de mogelijkheid kreeg om songs van The Basement Tapes te beluisteren om deze mogelijk op te nemen ruim voor ook maar overwogen werd om Dylans eigen versies op de markt te brengen, heeft daar zeker toe bijgedragen. Binnen de Engelse folk rock scène van eind jaren zestig is Fairport Convention de meest interessante band en Unhalfbricking is hun absolute meesterwerk, als je het mij vraagt (ja, ik vind Unhalfbricking beter dan Liege & Lief). Een van de zaken die het luisteren naar Fairport Convention zo aantrekkelijk maakt, is de stem van Sandy Denny, vooral in combinatie met de viool van Dave Swarbrick op dit album. Luister bijvoorbeeld naar het werkelijk schitterende 'A Sailor's Life'. 

Na opener 'Genesis Hall' komt 'Si Tu Dois Partir', een (steenkolen??) Franse vertaling van Dylans 'If You Gotta Go, Go Now'. Het is niet goed, maar zo heerlijk aanstekelijk & rommelig, dat het weer helemaal top is, vooral in de context van dit album. Op het moment dat Fairport Convention dit opneemt, is Dylans versie van 'If You Gotta Go, Go Now' alleen in de Benelux op single verschenen. De twee andere Dylan-composities op Unhalfbricking zijn dan nog niet in een versie van de componist zelf op de markt gebracht: net als Music From Big Pink sluit Unhalfbricking af met twee Dylan-songs: het bijna slepende 'Percy's Song' en Basement-song 'Million Dollar Bash'. Van deze laatste maakt Fairport Convention een waar feestje.

Nina Simone - To Love Somebody

Nog zo'n dijk van een stem. Ik weet niet zo veel van Nina Simone. Wat ik wel weet, is dat wanneer ik bij de platenboer naar werk van haar zoek, bijna uitsluitend stuit op twee soorten albums: compilatiealbums vol klassiekers als 'Mississippi Goddam' en 'I Love You Porgy', en albums met concertopnamen. Er zijn niet zo heel veel echte albums van Nina Simone. To Love Somebody is wel echt een album, zo lijkt het. To Love Somebody werd vlot na het succesalbum 'Nuff Said! uitgebracht in een poging het succes te prolongeren. Dat lukte, de titelsong 'To Love Somebody' werd een hit. 'To Love Somebody' is niet de enige song op het gelijknamige album dat van de Bee Gees is. Die andere is 'I Can't See Nobody'. Verder bevat To Love Somebody songs van onder andere Leonard Cohen ('Suzanne'), Nina Simone zelf en drie songs van Bob Dylan.

De muziek van Nina Simone zit doorgaans in de jazz-soul-hoek. To Love Somebody is enigszins een buitenbeetje in haar oeuvre. Hoewel onmiskenbaar Nina Simone, zijn op dit album ook de invloeden van de muziek uit eind jaren zestig hoorbaar. Dat maakt To Love Somebody een ietwat vreemd album en het is juist dit wat vreemde effect dat ik aantrekkelijk vind.

De drie Dylan-composities op To Love Somebody staan alle drie op de tweede kant van de elpee. Die kant opent met een mooie, wat gedragen versie van 'I Shall Be Released'. De song zuigt je als het ware die tweede elpee kant in. Daarna volgt 'I Can't See Nobody' en het hoogtepunt van dit album: Nina Simone's versie van 'Just Like Tom Thumb's Blues'. De plaat sluit af met de minst geslaagde van de drie Dylan-covers: 'The Times They Are A-Changin''. Net als Music From Big Pink en Unhalfbricking zijn dus de laatste twee songs op To Love Somebody van Dylans hand. Een opmerkelijk toeval?

Van alles wat Nina Simone in haar carrière heeft gedaan, is To Love Somebody zeker niet het beste, maar het is wel op de een of andere verwrongen manier haar meest aantrekkelijke plaat. Het is een beetje een vergeten plaat. Ten onrechte. Mocht je de kans krijgen, grijp 'm dan en luister naar dit album.