When I Paint My Masterpiece

Ter promotie van de heruitgave van Cahoots werd twee dagen geleden een filmpje online gezet waarin Band-gitarist Robbie Robertson het een en ander vertelt over het opnemen van Dylans 'When I Paint My Masterpiece' voor dat album. Robertson zegt onder andere, ik parafraseer: 'Dylan kwam bij mij op bezoek. Hij vertelde dat hij een song had geschreven, het begin van een song. Bob Dylan speelde de song - "When I Paint My Masterpiece" - en hij zei dat hij nog een tussenstukje, een bridge moest hebben voor tussen het tweede en derde couplet. Ik vroeg of hij iets te drinken wilde hebben, misschien een coke. Vlak daarna had hij het tussenstukje: "to be back in the land of Coca-Cola".'

Een mooi verhaal, maar klopt het ook? Met dank aan Robertsons boek Testimony en de op dat boek gebaseerde film Once Were Brothers weet ik dat veel van wat Robertson zegt met een korreltje zout genomen moet worden. 

In het boekwerkje bij de cd-versie van Cahoots uit 2000 staat een iets afwijkende versie van bovenstaand verhaal. Volledigheidshalve neem ik het relevante stuk hier over: 'In the midst of the sporadic sessions for the album, Bob Dylan came by Robbie's house and the two of them spent an afternoon hanging out at the painting studio beside Robbie's house. After Robbie played Dylan some of the songs that The Band were already working on, he asked Bob whether he had any material that might be appropriate for the album. Dylan proceeded to play an embryonic version of the still unfinished "When I Paint My Masterpiece". Inspired by Robbie's enthusiasm, Dylan completed the song shortly thereafter.' 

Min of meer hetzelfde verhaal, al ontbreekt nou net het element dat Robertsons versie zo opmerkelijk maakt: een Coca Cola.

Volgens wikipedia werd Cahoots begin 1971 opgenomen, maar wikipedia is ongeveer net zo betrouwbaar als Robbie Robertson als het om feiten gaat. Oppassen dus. In het boekwerkje bij de 2000-uitgave van Cahoots staan de studio tracking sheets van 'Endless Highway' en 'When I Paint My Masterpiece' afgebeeld. Op die van 'Masterpiece' staat helaas geen datum, maar op die van 'Endless Highway' wel: 8 februari 1971. Dat lijkt te bevestigen dat Cahoots begin 1971 is opgenomen, zoals wikipedia meldt. Maar... 'Endless Highway' staat helemaal  niet op Cahoots. 'it belonged in an earlier period of The Band's history', aldus Robertson in de linernotes van Cahoots.

Het antwoord op de vraag wanneer The Band 'When I Paint My Masterpiece' voor Cahoots opnam is te vinden in een andere Band-uitgave. De boxset A Musical History geeft als opname datum voor 'When I Paint My Masterpiece' juli - augustus 1971. Band-drummer Levon Helm bevestigt dit in zijn boek This Wheel's On Fire: 'We cut our next album, Cahoots, at Albert's [Grossman] new Bearville Studios during the summer of 1971.' Dat is dan duidelijk: zomer 1971 dus.

En Dylan? Hij neemt zijn 'When I Paint My Masterpiece' ruim voor The Band op: in maart 1971 al. Dat lijkt een bommetje te leggen onder het Coca Cola-verhaal van Robbie Robertson. Maar niet zo snel, zo simpel is het niet. Er zijn twee door Bob Dylan in maart 1971 opgenomen versies van 'When I Paint My Masterpiece' bekend: de demo-versie die Another Self Portrait afsluit en de versie die in november 1971 verschijnt op Bob Dylan's Greatest Hits vol. II.

Op de demo-versie horen we alleen Dylan, piano en zang. Een schitterende versie, met een bridge. Maar in die bridge nog geen coca-cola, maar het misschien nog wel veel mooiere:

Sure wish I hadn't sold my old Victrola

Ain't nothing like to that good old rock-n-rolla

De veel bekendere versie, die op Bob Dylan's Greatest Hits vol. II heeft grappig genoeg helemaal geen bridge, dus ook geen Coca Cola.

Chronologisch ziet het er dan zo uit:

maart 1971: Dylan neemt de demo op, met het victrola-tussenstuk;

maart 1971: Dylan neemt de Greatest Hits II-versie op, zonder birdge;

zomer 1971: Bob Dylan bezoekt Robbie Robertson en herschrijft 'When I Paint My Masterpiece';

zomer 1971: The Band neemt 'When I Paint My Masterpiece' op;

september 1971: Cahoots van The Band verschijnt;

november 1971: Bob Dylan's Greatest Hits vol. II verschijnt.

Afgaande op de tekst zoals gepubliceerd in Lyrics en op Dylans website, moet de versie met de Coca Cola-bridge gezien worden als de definitieve versie van 'When I Paint My Masterpiece', een versie die Dylan zelf nooit in de studio opnam. De enige studioversies van 'When I Paint My Masterpiece' die we van Bob Dylan hebben, zijn dus 'embryonic versions'. Vreemd, eigenlijk.

In 1975, tijdens The Rolling Thunder Tour begon Bob Dylan zijn concerten met 'When I Paint My Masterpiece', inclusief het Coca Cola-tussenstuk. In 2002 verscheen Live 1975 als vijfde deel van The Bootleg Series. Tot grote ergernis van vele luisteraars ontbreekt op deze release 'When I Paint My Masterpiece'. In 2019 werd dat rechtgezet met The Rolling Thunder Revue: The 1975 Live Recordings, een 14 cd's tellende boxset met maar liefst vijf versies van 'Masterpiece'. 

Tijd voor een colaatje.