A Perfect Finished Plan - Bob Dylan in Amsterdam, 16 oktober 2022

Zondagavond, AFAS Live, Amsterdam, iets na half tien, schat ik. De achter zijn piano gezeten Bob Dylan zet 'Every Grain Of Sand' in. Met het horen van de eerste klanken van deze song-van-de-twijfelaar lijkt het ineens of deze hele dag, alles heeft toegewerkt naar dit ene moment. Even, enkele minuten, zit ik alleen in AFAS Live. Er is alleen nog een directe lijn van die stem naar mijn donder. Het is die stem, dit moment waarom ik naar Amsterdam ben getrokken. Het is die stem die me iedere keer weer grijpt. 

Had het concert uit niks anders bestaan dan deze 'Every Grain Of Sand', was het ook goed geweest. Maar er was meer, veel meer Dylan, gisteravond in Amsterdam. En het was goed. Heel goed.

Van alle karakters in mijn lijf overheersen soms de doemdenker en de piskijker, zoals zondagochtend wanneer ik vlak na het opstaan online lees dat in de achtertuin van AFAS Live AJAX die avond speelt. Beperkte parkeerplekken voor twee evenementen. Om het doemdenken nog wat extra op te poken blijkt het ook nog eens de dag van de marathon van Amsterdam te zijn. Ervaring leert dat voor die marathon Amsterdam op slot gaat. De piskijker in mij wordt onrustig en laat zich op maar een manier sussen: we vertrekken eerder richting Amsterdam dan aanvankelijk het plan was. Dat blijkt achteraf een goede beslissing te zijn geweest die meer oplevert dan ik vooraf had durven dromen.

Vroeg in Amsterdam, vele uren voor aanvang van het concert, drentelen we rond AFAS Live, vier man sterk. Voor het eerst zijn zoon- en dochterlief mee om Bob Dylan te zien en horen spelen. 

Wanneer we aan het begin van de middag richting de achterkant van de concertzaal lopen met als doel tijd doden door te staren naar de bekende Beat The Street-bussen, horen we door een nooddeur dat er binnen muziek gemaakt wordt. Bob Dylan en band doen een soundcheck of een oefensessie en er is niemand die het door heeft. Het is absurd, maar behalve wij vieren luistert er niemand naar hoe Dylan en band 'Gotta Serve Somebody' doornemen. En niet half-watten-doornemen, maar poot op het gas. En Dylan zingt. 

Het is maar kort, na zo'n twee minuten wordt het stil en blijft het stil. Hebben ze alleen 'Gotta Serve Somebody' doorgenomen of hebben we slechts het staartje van de soundcheck / oefensessie meegekregen?

Nog wat daas lopen we rond. Drinken ergens wat. Er zijn nog uren te vullen voor de deuren van AFAS Live opengaan. Ik spreek nu en dan een Dylanliefhebber, de een voor het eerst, de ander een oude bekende. Iemand vertelt me dat Dylan en band inmiddels de concertzaal hebben verlaten, wachten op een tweede deel van een soundcheck lijkt dan overbodig. Wanneer we voor de derde keer aan de achterzijde van de zaal lopen, is er wat onrust te bespeuren. Schuifdeuren gaan open en weer dicht, er is druk overleg via walkietalkies. Na een minuut of tien, 'mevrouw Tom' en de kinderen zijn net even naar de wc, komen twee taxibusjes aanrijden, tegen de rijrichting in door een grote schuifdeur AFAS Live in. Ik zie Bob Britt, Donnie Herron en Tony Garnier uitstappen. De schuifdeur wordt weer snel dichtgetrokken door een AFAS Live medewerker om ons pottenkijkers - bij mij staan nog twee Dylanliefhebbers - buiten te sluiten. Voor de deur helemaal dicht is, glipt Tony Garnier, bassist in Dylans band sinds 1989, naar buiten. In rap tempo loopt hij richting de bussen die naast de concertzaal staan. Binnen een minuut is hij terug, een basgitaar in zijn hand. Ik grijp mijn kans, spreek hem aan en vraag of ik een foto van ons tweeën kan maken. Hij gaat akkoord, op één voorwaarde: ik moet hem de juiste deur om weer binnen te komen in AFAS Live aanwijzen. Ik ga naast hem staan, schiet een foto terwijl ik in de verte 'mevrouw Tom' al foto's knippend zie aan komen rennen, wens hem een goed optreden toe en wijs hem de juiste deur. Na een 'thank you' en het afwijzen van twee andere verzoeken om op de foto te gaan, glipt hij de concertzaal binnen. Het is wel even een momentje, moet ik bekennen. Iedere bekende die ik tegenkom in de wandel rond AFAS Live toon ik de foto.

De deuren van AFAS Live gaan rond half 7 open, de telefoon verdwijnt in een zak wat tijdens het concert echt een verademing blijkt te zijn. Geen oplichtende schermpjes in opgestoken handen die afleiden van wat er op het podium gebeurt. Het podium is van onderen belicht. Blauwe lampen zijn op het publiek gericht. Het gehele optreden is op luisteren en niet zozeer op spektakel, op show gericht.

Tijdens opener 'Watching The River Flow' is het nog wat onrustig in de zaal, mensen komen van de bar en zoeken hun plekkie en ook tijdens de oudste song van het concert, 'Most Likely You Go Your Way (And I'll Go Mine)' is de rust er nog niet. 

Voor mij kwam het concert pas echt op stoom met 'I Contain Multitudes', het eerst van negen van Rough And Rowdy Ways afkomstige songs. Dylan, bijzonder goed bij stem, lijkt de hele avond net dat beetje extra te geven tijdens de Rough And Rowdy Way-songs. 

En dan ineens is er dat eerste kippenvel-moment, het moment waarop ik vooraf niet bedacht was, het moment waarop hij 'I’m just like Anne Frank' zingt en als een donderslag bij heldere hemel er de connectie is tussen die zoveel betekenende naam en de plek - Amsterdam -  waar we zijn. In 1978 bezocht Bob Dylan het Anne Frank Huis. Zou hij daar aan denken tijdens het zingen van deze woorden? Mogelijk.

Misschien hoorde ik dingen die er niet zijn, maar in de manier waarop Dylan de naam Anne Frank zong, hoorde ik een erkenning van die Amsterdam-connectie. Dit is honderd keer beter dan een 'hello Amsterdam' tussen twee songs roepen, dit is Dylans manier van in het moment zijn, van met zijn publiek praten.

Na 'Multitudes' volgde een stevige 'False Prophet' en een ietwat wankele 'Masterpiece'. 

'Black Rider' was voor mij het tweede kippenvelmoment. Verstilling, een directe lijn tussen zanger en zijn publiek. 'My Own Version Of You' muzikaal bijzonder sterk. Ik ga voor Dylan-de-zanger naar zijn concerten, maar het moet gezegd worden: de band is werkelijk fantastisch. Met name gitarist Bob Britt en drummer Charley Drayton maakten gisteren een goede indruk op mij. De band is een eenheid, de mannen zijn hoorbaar op elkaar ingespeeld.

'I'll Be Your Baby Tonight' kent enkele tempowisselingen en is verre van de party song die het in het verleden wel is geweest. De eerste paar keer dat Dylan de titelregel zingt, reageert het publiek met applaus en gejoel. Het is een uitzondering, op een enkeling na, luistert het publiek aandachtig en is er alleen tijd voor applaus en gepraat tussen, niet tijdens de songs.

Zijn stem is nog van een jonge god en lijkt de laatste jaren alleen maar beter te worden, maar zijn benen beginnen oud te worden, zo bleek tijdens die twee, drie momenten dat hij achter zijn piano vandaan kwam en zichzelf liet zien, het applaus in ontvangst nam, zichzelf vasthoudend aan een van de twee microfoonstandaards die voorop het podium staan. De man is inmiddels 81 jaar oud. Daardoor voelt het toch als extra bijzonder dat hij daar staat.

Het derde kippenvelmoment voor mij kwam met 'Crossing The Rubicon', met name de eerste stuk van die song. Wie vanavond of in de komende tijd Dylan nog live gaat zien / horen, let even scherp op 'Rubicon'.

'To Be Alone With You' is de derde en laatste song uit de Sixties die tijdens het concert voorbij kwam. In de aanloop naar het concert, keek ik vooral uit naar 'Key West (Philosopher Pirate)' en hoewel dit niet het hoogtepunt van de avond is, stelde Dylan zeker niet teleur. Bij het verlaten van de zaal, een tijd later, hoorde ik een dame aan een medeconcertbezoeker vragen: 'waren dit songs van een nieuw Dylanalbum? Ik kende heel veel songs niet.' De huidige tour draait overduidelijk om de Rough And Rowdy Ways-songs, maar laten we niet vergeten dat dat album al weer twee jaar oud is. De songs zijn inmiddels geëvolueerd. De Rough And Rowdy Ways-songs zijn live niet meer hetzelfde als de album-versies. Dat is een goede zaak, songs zijn niet statisch, ze moeten leven.

'Gotta Serve Somebody' knalde er flink in. Een groot deel van de songs tijdens het concert zijn ietwat rustig, beheerst. 'Gotta Serve Somebody' schudt de boel flink op. Veel nieuwe tekst, uiteraard. 

'I've Made Up My Mind To Give Myself To You' is een staalkaart van Dylan-de-zanger. Het is een song die ik op Rough And Rowdy Ways niet heel hoog aansloeg, maar gisteravond is daar verandering in gekomen. Schitterend. Het voor Fallen Angels opgenomen 'That Old Black Magic' komt in een rap tempo voorbij, het swingt aan alle kanten. Het is de enige cover tijdens Dylans optreden.

De live 'Goodbye Jimmy Reed' heeft een wat relaxtere toon dan de album-versie en dat komt de song ten goede. Een uitstekende afsluiter van het hoofddeel. Na 'Jimmy Reed' volgt het introduceren van de band. Dylan loopt flink te ouwehoeren, vooral tijdens het aankondigen van Bob Britt en Tony Garnier. Geen pauze, geen in ontvangst nemen van applaus, gelijk door met 'Every Grain Of Sand'. Voor hij de eerste regel zingt, zegt hij nog iets tegen het publiek, maar het komt niet bij mij binnen. De eerste klanken van de song grijpen me al. Met zijn stem tilt Dylan 'Grain Of Sand' op tot pure schoonheid om in het laatste deel van de song met zijn harmonica nog even dat beetje extra te geven. 

De lampen gaan uit, het concert is voorbij. Zaallichten aan. Op mijn vraag wat ze er van vonden geeft zoonlief aan dat hij een voorkeur heeft voor de wat meer up tempo songs. Dochterlief benadrukt vooral dat Bob Dylan zo'n verrassend goede zanger is. Dat is hij, een verrassend goede zanger.